In 2024 maakten bijna 19.000 Nederlandse bedrijven gebruik van de Wet Bevordering Speur- en Ontwikkelingswerk (WBSO), zo blijkt uit het jaarverslag WBSO. De WBSO is een fiscale regeling die bedrijven stimuleert om te investeren in speur- en ontwikkelingswerk (S&O). De regeling biedt een afdrachtvermindering op de loonbelasting voor werknemers die zich bezighouden met R&D, en een tegemoetkoming in kosten en uitgaven voor S&O-werkzaamheden.
Misschien enigszins verrassend is dat maar liefst 97,2% van deze aanvragers kwam uit het midden- en kleinbedrijf (mkb) – een recordaantal. De regeling werd daarnaast ook benut door bijna 1.000 zelfstandig ondernemers, van wie 2.049 aanspraak maakten op de startersfaciliteit met extra belastingvoordeel.
Meer dan 82.000 R&D projecten
Uit het jaarverslag blijkt dat bedrijven in 2024 gezamenlijk ruim 82.000 R&D-projecten uitvoerden, goed voor meer dan 91.000 R&D-arbeidsjaren. In de meeste gevallen ging het om ontwikkelingswerk voor producten, processen of software. Slechts 4% van de projecten betrof technisch-wetenschappelijk onderzoek. Hoewel het aantal projecten daalde ten opzichte van voorgaande jaren, bleef het totale aantal R&D-uren relatief stabiel vergeleken met 2022 en 2023.
De toegekende R&D-kosten bedroegen €8,4 miljard, waarvan €5,0 miljard loonkosten en €3,3 miljard niet-loonkosten. Hiertegenover stond een fiscaal voordeel van €1,7 miljard voor de deelnemende bedrijven. Dat voordeel was iets lager dan in 2023. Uiteindelijk verlaagden bedrijven hun R&D-kosten effectief met €1,3 miljard via de regeling.
Sterke regionale spreiding van innovatiekracht
Opvallende regionale verschillen blijven bestaan. In Noord-Brabant, goed voor 29% van alle toegekende R&D-kosten (€2,5 miljard), is de innovatiekracht het grootst. Zuid-Holland en Noord-Holland volgen met respectievelijk €1,4 miljard en €1,3 miljard aan toegekende kosten. De regio Groot-Amsterdam herbergt met 1.889 bedrijven niet alleen de meeste WBSO-deelnemers, maar telt ook het hoogste aandeel starters (19%).
Binnen technologische sectoren zijn ICT en mechanische techniek het grootst. In de ICT vroegen 5.655 bedrijven WBSO aan voor in totaal 22.740 arbeidsjaren. In de mechanische techniek waren 4.584 bedrijven goed voor 24.786 arbeidsjaren en een totaal van €2,2 miljard aan kosten, waarmee dit segment het hoogste belastingvoordeel ontving: €434 miljoen.
Opkomst van AI en duurzame technologieën
Het jaarverslag laat ook enkele R&D-trends zien. Zo is het aantal arbeidsjaren waarin kunstmatige intelligentie (AI) werd toegepast de afgelopen vijf jaar met 50% gestegen tot ruim 7.800. Voor cybersecurity bedroeg de toename 40%, tot ruim 1.700 arbeidsjaren. Ook in de energietransitie zijn stijgende investeringen zichtbaar, met forse toename in waterstof (+74%) en zonne-energie (+53%).
Innovatieverhalen uit de praktijk
Het verslag biedt daarnaast tal van praktijkverhalen waarin ondernemers hun innovatiekracht tonen, mede mogelijk gemaakt door de WBSO. Zo ontwikkelt Outlander Materials composteerbare bioplastics uit bierbrouwafval, werkt Equinox aan duurzame energieopwekking via oceaanstromingen en ondersteunt Robor Electronics hulpdiensten met drones en sonar bij zoekacties onder water.
Volgens minister van Economische Zaken Dirk Beljaarts laat de WBSO zien dat “ondernemen innoveren is” en dat innovaties van ondernemers een belangrijke rol spelen bij het versterken van de Nederlandse economie en het oplossen van maatschappelijke uitdagingen. De regeling maakt het mogelijk voor bedrijven om “meer tijd en geld te besteden aan research en development”, wat essentieel is in een tijd van toenemende internationale concurrentie.
Welke fiscale regelingen zijn er nog meer?
De Nederlandse overheid heeft een heel scala aan stimuleringsmaatregelen beschikbaar voor Nederlandse ondernemers. Wil je weten van welke regelingen ook jouw onderneming kan profiteren? Download dan ons gratis kennisdocument ‘Fiscale voordelen voor duurzame investeringen 2025’.
Hoe kan ik innoveren met steun van de WBSO?
