Belastingrente is een vergoeding die de Belastingdienst rekent over te betalen of terug te krijgen belastingbedragen. Deze rente moet belastingplichtigen ertoe aanzetten tijdig aangifte te doen of een voorlopige aanslag aan te vragen. Met name over de hoogte van de rente is de afgelopen jaren een hoop te doen geweest. Dit heeft tot een groot aantal klachten en bezwaren geleid. Zodanig veel zelfs dat de Belastingdienst deze als massaal bezwaar heeft aangewezen. Maar hoe werkt massaal bezwaar tegen belastingrente?
Voor belastingen zoals de inkomsten- en vennootschapsbelasting start de berekening van belastingrente zes maanden na het belastingjaar, tenzij er tijdig een voorlopige aanslag is geregeld. Na betaling van een aanslag binnen de gestelde termijn van zes weken verandert belastingrente in invorderingsrente. In bepaalde gevallen wordt belastingrente ook vergoed bij teruggaven.
Juridische ontwikkelingen en rechtspraak
De hoogte van de belastingrente heeft de afgelopen jaren tot veel discussie geleid. Tijdens de behandeling van het Belastingplan 2018 werd de regering verzocht de redelijkheid en marktconformiteit van de belastingrenteregeling te onderzoeken. Dit leidde tot een verruiming van de mogelijkheid om belastingrente te voorkomen door tijdige aangifte, maar andere aspecten bleven ongewijzigd.
Rechters hebben diverse keren uitspraak gedaan over de belastingrente. Zo oordeelde het Hof Den Haag in 2018 dat de Belastingdienst geen rente mag rekenen over periodes waarin het belastingbedrag al was ontvangen, wat in strijd is met het vertrouwensbeginsel. De Hoge Raad bevestigde in 2021 dat belastingplichtigen hierop vertrouwen mogen, mits het beleid niet is ingetrokken. Recentere uitspraken, zoals in 2022 en 2024, bevestigen dat belastingrente onder bepaalde omstandigheden kan worden gematigd, vooral wanneer het verschuldigde bedrag al is betaald.
Daarnaast oordeelde Hof ’s-Hertogenbosch dat belastingrente onterecht werd berekend bij verliesverrekening, terwijl de Rechtbank Den Haag de rente verlaagde vanwege een te lange berekeningsperiode. Deze rechtszaken tonen aan dat de belastingrente vaak ter discussie staat en soms gematigd wordt.
Hoogte van belastingrente onder vuur
De wettelijke rentevoet van 4 procent voor belastingrente is al langere tijd controversieel. Hoewel het Hof Den Haag dit percentage aanvaardbaar achtte binnen de beleidsvrijheid van de wetgever, oordeelde de Rechtbank Noord-Nederland dat het rentepercentage van 8 procent bij de vennootschapsbelasting disproportioneel is. De rechtbank verlaagde het percentage in die zaak naar 4 procent, wat leidde tot sprongcassatie door de staatssecretaris van Financiën. Inmiddels zijn duizenden bezwaarschriften tegen dit hoge tarief ingediend.
Efficiënte aanpak voor veel bedrijven
Vanwege de grote hoeveelheid klachten over het hoge belastingrentepercentage heeft de Belastingdienst de betreffende bezwaren als massaal bezwaar aangewezen. Dat betekent dat niet elk individueel bezwaar volledig behandeld wordt, maar dat één uitspraak geldt voor alle soortgelijke gevallen. Wordt het bezwaar tegen belastingrente gegrond verklaard, dan profiteren alle betrokkenen automatisch mee. Voor bedrijven betekent dit minder administratieve lasten, maar het is essentieel om tijdig bezwaar te maken en goed te controleren of men onder de massaal-bezwaarregeling valt.
Wat moeten bedrijven nu doen?
Ondernemers en belastingadviseurs moeten alert zijn. Controleer voorlopige en definitieve aanslagen zorgvuldig en onderneem actie als het belastingrentepercentage buitensporig lijkt. Bij voorlopige aanslagen kan een verzoek tot vermindering worden ingediend. Voor definitieve aanslagen moet direct bezwaar worden gemaakt, binnen zes weken na dagtekening. Als de aanslag niet onder de massaal-bezwaarregeling valt, blijft individueel bezwaar noodzakelijk. Een verlaging van het rentepercentage kan vooral voor grote bedrijven substantiële financiële voordelen opleveren.
Toekomstig beleid en onzekerheden
Het ministerie van Financiën werkt aan een integrale herziening van het belasting- en invorderingsrentebeleid om het systeem eenvoudiger en transparanter te maken. Daarbij moeten de uitgangspunten van vergoeding (compensatie) en ontmoediging (verzuim) beter in balans komen. Hoewel hervormingen op de lange termijn verwacht worden, is er nog geen duidelijkheid over de invoering. Tot die tijd is het aan belastingplichtigen zelf om hun belangen actief te beschermen.
De belastingrente blijft een bron van juridische discussie en beleidsmatige onzekerheid. Rechtspraak wijst uit dat matiging mogelijk is, vooral als het bedrag al is betaald of bij onevenredige rentepercentages. Door massaal bezwaar kunnen bedrijven efficiënt hun rechten veiligstellen, maar dit vereist tijdig en doordacht handelen. De huidige situatie biedt zowel risico’s als kansen, vooral voor bedrijven met hoge aanslagen of complexe fiscale situaties.
Nextens Naslag
Met Nextens Naslag ben je altijd op de hoogte van de laatste fiscale ontwikkelingen!
