In Den Haag is het kabinet naarstig op zoek naar vele miljarden om lagere en middeninkomens tegemoet te komen vanwege de hoge inflatie. Bij het eerste overleg woensdag benadrukte alle partijen dat er een omvangrijk pakket moet komen. Men is het alleen nog niet eens over de precieze invulling en financiering. Eerder deze week meldden enkele ministers dat koopkrachtreparaties van werkgevers moeten komen. De fractievoorzitters sluiten zich daarbij aan maar stelden dat de overheid ook een steentje bij moet bijdragen.
Hoe breed is de groep?
Over twee weken moet de concept-begroting voor komend jaar klaarliggen. De onderhandelaars staan dan ook onder grote politieke en maatschappelijke druk. Afgelopen jaar maakte het kabinet €6,5 miljard vrij voor lastenverlichting vanwege de energiecrisis. Hoeveel het kabinet voor het nieuwe pakket voor ogen heeft is nog onduidelijk. Wat echter wel duidelijk is dat de steun gerichter ingezet moet worden. Het geld moet alleen terecht komen bij de mensen die het echt nodig hebben.
Behalve dat dit ingewikkelder is moeten de partijen het ook nog eens worden over wie er precies geholpen moet worden. Met andere woorden hoe breed de groep is die hulp zal krijgen. ‘Het raakt een grote groep’, aldus Pieter Heerma (CDA). Hij wil inzetten op ‘gezinnen met lage en middeninkomens’. Jan Paternotte van D66 wil zich niet vastleggen over de breedte van de groep. ‘Je moet zorgen dat mensen de rekeningen kunnen betalen. We moeten kijken waar de problemen zitten.’
Vermogenden betalen de rekening
Een heikel punt is waar het geld vandaan moet komen. Op tafel ligt een ambtelijk rapport over vermogensongelijkheid in Nederland, dat vlak voor de zomer verscheen. Dat rapport bevat plannen om belastingconstructies aan te pakken aan vooral vermogenden van profiteren. Daarbij zou een hogere winstbelasting voor kleine bedrijven miljarden opleveren.
Daarnaast wordt de bedrijfsopvolgingsregeling (BOR) bekeken, waarmee familiebedrijven fiscaal gunstig kunnen worden overgedragen. Het kunstmatig lage salaris van directeur-grootaandeelhouder wordt ook genoemd. Rijken zouden via deze routes hun belastingaanslag laag houden. Het stoppen van de regelingen raakt echter ook gewone bedrijven en ligt daarom gevoelig. Genoeg voer voor discussie dus.
Over het doel – ruimhartige compensatie – is men het in ieder geval eens. De fractievoorzitters laten zich duidelijk niet tegenhouden door De Nederlandsche Bank. Directielid Olaf Sleijpen waarschuwde in het NRC dat te veel steun juist zal leiden tot nog hogere inflatie, aldus het FD.
