Oud-topambtenaar Joop van Lunteren is het niet eens met de gekozen richting om de Belastingdienst in drieën te knippen. Het antwoord van Wopke Hoekstra op de kinderopvangtoeslagen affaire is niet het juiste, vindt hij. Van Lunteren was van 1993 tot 2000 de hoogste baas bij de fiscus. Zelf heeft hij ook geen quick fix maar het beleid van Hoekstra is volgens hem op basis van open deuren.
Er moet verbouwd worden
Een maand geleden schreef Van Lunteren al in het FD dat het in Den Haag te vaak gaat over of het beleid lekker bekt en niet of het werkt. Burgers en uitvoerders krijgen de rekening. Veel mensen vonden zijn analyse herkenbaar maar wat moet je er aan doen? De oud-topambtenaar vreest dat de twee nieuwe staatssecretarissen alleen zullen ‘Draaien aan kleine schroefjes’.
‘Dat moet je natuurlijk wel doen. Als de band lek is moet je hem plakken. Maar de fiets moet verbouwd worden’, vindt hij. Wat hem betreft gaat het niet alleen over de Belastingdienst maar over de dienstverlening van de overheid in het algemeen, inclusief de wetgeving erachter.
99% gaat goed
De toeslagenaffaire laat de extremen zien. ‘Ook binnen de Belastingdienst begrijpen mensen heel goed dat daar dingen fout zijn gegaan. Maar wel in een organisatie met 30.000 man, 40 miljoen aanslagen en 80 miljoen publiekscontacten waar 99% goed gaat. Dat er nu zo’n sfeer ontstaat dat het een grote zooi is, is naar voor de mensen en levensgevaarlijk. Het holt je organisatie uit en er worden maatregelen genomen die het niet beter maken, maar slechter’.
Het vertrouwen in de burger moet weer centraal komen te staan volgens Van Lunteren. Alleen bij een duidelijke fraude indicatie iets meer in de vecht-stand. ‘Wat nu fraude wordt genoemd is vaak klein gedoe’.
Parlementair onderzoek
Eigenlijk moet er een streep worden gezet onder de incidenten en moet er over de toekomst worden gesproken. Er moet gekeken worden naar welk gedrag de dienst over vijf jaar zou moeten vertonen. Dat dit ook daadwerkelijk gaat gebeuren gelooft van Lunteren zelf ook niet.
Deze week zal het parlementaire onderzoek naar de problemen bij onder andere de Belastingdienst worden gestart. Van Lunteren hoopt dat de Kamer zich realiseert dat ze zelf een hele grote rol spelen in al deze ellende. Dat de Kamer het wil afronden voor de verkiezingen is wat hem betreft dan ook geen goed teken, aldus het FD.
