De gasprijs is enorm gestegen wat de koopkracht van de Nederlanders in gevaar zal brengen. Politiek Den Haag maakt zich grote zorgen over de prijsstijgingen, maar gaan zij hier iets aan doen?

Belasting en de politiek

De directeur van het Nibud, Arjan Vliegenthart, geeft aan dat dit alle Nederlanders raakt. “Het is op korte termijn nodig dat het demissionaire kabinet en de Tweede Kamer maatregelen nemen door te draaien aan de accijnzen, zodat dit Nederlanders komende maanden minder in de portemonnee raakt”. Het is mogelijk voor de politiek in Den Haag om extra lucht te geven door aan die knoppen te draaien, omdat de energierekening voor een derde uit belastingen bestaat. In september werd dit ook al gedaan, maar die compensatie was tientjeswerk en helpt niet wanneer de energie nota met een paar honderd euro stijgt. Een half miljoen Nederlanders kunnen de gasrekening niet betalen, aldus het Nibud.

Hugo Erken, Rabobank-econoom, geeft aan dat iedereen is overvallen door de snel stijgende gasprijzen. De voorspellingen over de gasprijzen zijn nog veel intenser dan de Kamer dacht bij Prinsjesdag. Er werd alleen rekening gehouden met de hoge olieprijzen en andere grondstoffen. Nu hebben we daarnaast ook te maken met deze gascrisis, aldus de Telegraaf. De gemiddelde energierekening zal in de toekomst dus hoger worden. Erken zegt: “In het slechtste geval komt er 900 euro bij, dat is boven op de 1500 tot 1600 euro die de consument nu betaalt. Dat is een enorm bedrag. Zeker voor consumenten met een laag inkomen is dat dramatisch”.

Inflatiecijfer

Het CBS geeft aan dat de algemene gemiddelde prijsstijging van goederen en diensten vorige maand 2,7%, was, dit is 0,3% meer dan in augustus. Nu de prijs van benzine ook fors is gestegen en op dit moment rond de twee euro per liter bedraagt, wordt er verwacht dat dit het nieuwste inflatiecijfer zal beïnvloeden. Vliegenhart vindt dat er nu actie nodig is en dit moet komen vanuit de Tweede Kamer.

Belastingkorting

Tuur Elzinga, voorzitter van vakbond FNV zegt: “Nu de gasprijs keihard omhoog gaat, moet er echt iets gebeuren”. De belastingkorting die na Prinsjesdag is afgesproken is niet genoeg denkt Elzinga. “Die belastingkorting móét omhoog. De energietransitie is uitermate belangrijk, maar de mensen moeten die wel mee kunnen maken. Zorg er daarom voor dat de rekening niet bij gewone mensen terecht komt.”

Silvio Erkens, VVD-Kamerlid laat weten dat zijn partij ‘grote zorgen over de prijsstijgingen’ heeft. “De winter moet zelfs nog beginnen. Het kabinet moet snel met maatregelen komen om burgers en bedrijven de komende periode door te helpen”. “We stevenen af op een regelrechte energieramp” zegt PVV-Kamerlid Tony van Dijck.

Tijdelijk?

Er werd door economen vanuit gegaan dat de forse prijsstijgingen eenmalig zouden zijn, maar is dat wel zo? De economie is na de coronacrisis zo snel op gang gekomen dat de vraag naar olie en andere grondstoffen tot hogere kosten leidt voor bedrijven. Dit wordt dan weer doorberekend naar de consument, aldus de Telegraaf.

Er wordt afgevraagd hoe tijdelijk de hoge inflatie is. Erken zegt dat het nog erg lastig is om te voorspellen hoe lang de hoge gasprijzen aanhouden. “Als de gasprijzen hoog blijven, dan zou de inflatie in 2022 zomaar met 1 tot 2 procentpunt hoger uit kunnen pakken, afhankelijk van de mate waarin de overheid de oplopende energierekening compenseert”.

Koopkracht

Wat betekent die inflatie dan voor de koopkracht van de Nederlanders? Tegenover die inflatie staat een matige loongroei. In de voorspelling van de CPB was het koopkrachtplaatje al mager: een plus van 0,1%. “Als het kabinet niks doet, kan er door de CPB-raming wel een streep worden gezet. Als je gasprijzen blijven stijgen, zal dat de koopkracht uithollen”.