Marcel de Joode is bedrijfsadviseur bij LIFO Consultancy en spreekt dagelijks met ondernemers uit het mkb. Hij hoort dus van dichtbij wat hen bezighoudt en welke obstakels zij tegenkomen in hun bedrijfsvoering. Daarbij is de laatste tijd een duidelijke verschuiving merkbaar: ondernemers lopen steeds vaker vast op het gebied van financiering. Niet omdat hun plannen niet goed zijn, maar door iets dat buiten hun invloedssfeer ligt: politieke en economische onzekerheid. Wij spraken met Marcel over hoe die politieke onzekerheid zich concreet uit in de praktijk en welke gevolgen dat heeft voor ondernemers.
Waar loop je tegenaan in je contact met cliënten?
”Wat ik veel tegenkom, is dat een aantal bedrijven waar ik contact mee heb gehad, die met herfinanciering bezig zijn of met overnamefinanciering, tegen problemen aanlopen vanwege politieke onzekerheid. Banken hadden eerder toegezegd dat de financiering rond zou komen, maar trekken zich dan onverwacht toch terug of keren een lager bedrag uit dan afgesproken.
Ik ben er nu zelf twee keer mee in aanraking gekomen: één keer had dit betrekking op herfinanciering en één keer op een bedrijfsovername waar een management buy-out speelde. Zo’n financiering loopt al een paar maanden voordat je zover bent in het proces.
Eind vorig jaar had de bank aangegeven dat het allemaal rond zou komen. Uiteindelijk kwam de bank terug met het verrassende antwoord dat de goedkeuring er toch niet was en dat de financiering niet doorging. De bank gebruikt dan als argument ‘de onzekere politieke situatie in de wereld’.”
Een lager bedrag lijkt vreemd, want dan kun je als ondernemer je plannen niet uitvoeren. En dan?
”De bank vraagt meer privézekerheden en geeft duidelijk aan dat je het ontbrekende deel maar elders moet halen; bij vrienden, bekenden of partijen die non-bancair financieren. Bijvoorbeeld op tijdelijke basis. Ik maak mee dat de oorspronkelijke toezegging 1,5 miljoen euro was en dat dat wordt bijgesteld tot 1,2 miljoen euro. Waar haal je dan opeens die 300.000 euro vandaan? Dit zijn aanzienlijke aderlatingen en betekent meer problemen voor het mkb.”
Maar zijn die vrienden met geld er wel?
”Dat is dus maar de vraag. De twee ondernemers waar ik mee te maken heb, zijn nu aan het kijken of er mogelijkheden zijn via klanten, leveranciers, vrienden of bekenden. Dat betekent in ieder geval extra kosten, want deze partijen zullen een hogere rente vragen dan de bank.
Dat is niet zo gek, want ze lopen meer risico. Op het moment dat het fout gaat en niet het gehele bedrag kan worden terugbetaald, staat de bank vooraan. Met een eerste hypotheek en andere zekerheden. De vrienden, bekenden, klanten en leveranciers staan altijd achteraan in de rij.”
Is zo’n investering dan nog haalbaar?
”Dat is het hele punt. Heel concreet betekent het dat degene die met de herfinanciering te maken heeft de uitbreiding niet kan gaan uitvoeren.”
En de andere situatie?
”Die betreft een management buy-out en gaat waarschijnlijk niet door. Het gaat om het overnemen van de activiteiten en de panden, in feite twee aparte deals. Dat gaat nu misschien in de richting van het verkopen van de panden aan een investeringsmaatschappij. Waarbij de overnemende ondernemer waarschijnlijk zijn panden moet gaan huren. Als die overname nu nog doorgaat.”
Hoe zie je dit voor de nabije toekomst?
”Het belangrijkste is dat die ene meneer in Amerika onvoorspelbaar is. Wat ik vanuit de banken hoor, is dat vóór Trump altijd wel iemand aan de macht was waarvan je wist dat er een visie en beleid was. Dat is nu compleet anders. Iedere week roept deze man iets anders en hij zegt ook nog eens het ene en doet het andere. Er is niets zo erg als onzekerheid.”
Wat is nu je grootste zorg voor het mkb?
”Mkb’ers zijn ook privépersonen. Alles wat je met de onderneming doet, raakt de ondernemer ook privé in hun portemonnee. In Amerika zien we onzekerheid, in Nederland ook. Kijk maar eens naar het huidige kabinet. Hier weet je ook niet precies waar je aan toe bent. Ondernemers die aan hun pensioen willen werken, hoe doen ze dat? Bankrekening, lijfrente, panden, beleggen op de beurs? Ook hier is er vanuit de overheid geen duidelijkheid. De politiek zou consistenter en voorspelbaarder moeten zijn.”
Dit interview verscheen eerder in Fiscaal Advies nr. 3, 2025.
Nextens Naslag
Met Nextens Naslag ben je altijd op de hoogte van de laatste fiscale ontwikkelingen!
