De cryptomunt wordt de zwarte tulp van deze eeuw genoemd. Nu het rendement op spaargeld nagenoeg nihil is, wordt gezocht naar alternatieven die meer rendement opleveren. Eén van die alternatieven is de cryptomunt. De bitcoin is de meest bekende cryptomunt. De waarde van deze munt fluctueert sterk. De vraag hoe de Belastingdienst met de bitcoin en andere cryptomunten omgaat.
Wat is een bitcoin?
Volgens wikipedia is een bitcoin is een cryptovaluta en een globaal betaalmiddel. Het is de eerste gedecentraliseerde digitale munt daar het werkt zonder centrale bank of centrale beheerder. Het netwerk is peer-to-peer en de transacties gebeuren tussen de gebruikers onderling, zonder tussenpersoon. Deze transacties worden geverifieerd via netwerk-nodes door het gebruik van cryptografie en worden opgeslagen op een openbaar verspreid grootboek bekend als een blockchain.
Lees verder over Blockchain:
“Blockchain: de kansen en bedreigingen voor het fiscale werkveld”Het is de vraag hoe een bitcoin juridisch gekwalificeerd wordt. Volgens het Ministerie van Financiën moet het worden aangemerkt als ruilmiddel. De rechtbank is in een (niet-fiscale) uitspraak tot dezelfde conclusie gekomen. Zo bekeken, zou dan van gangbaar geld geen sprake zijn.
De bitcoin en de verschillende belastingsoorten
Maar hoe moet de bitcoin fiscaal worden aangemerkt? Voor de omzetbelasting heeft het Hof van Justitie van de Europese Unie al bepaald dat cryptovaluta dienen als transactiemiddel en dat er daarom geen omzetbelasting over wordt geheven.
Voor de inkomstenbelasting is het van belang of de bitcoin als privé- of als ondernemingsvermogen wordt aangemerkt.
Je kunt je ook afvragen of een bitcoin als ondernemingsvermogen kan worden aangemerkt. En vervolgens ook of het als voorraad of als liquide middelen moet worden geactiveerd. Hierover is nog veel onduidelijk, daarom worden deze vragen hier nog niet beantwoord.
De bitcoin voor de inkomstenbelasting
Op het moment dat de bitcoin als privévermogen wordt aangemerkt, hoort deze tot het vermogen in box 3. Dit is alleen anders als zoveel wordt gehandeld in de munt, dat het beroepsmatig wordt. Dan kan het worden aangemerkt als resultaat uit overige werkzaamheden.
De waarde op 1 januari
De particuliere handelaar geeft de bitcoin en overige virtuele betaalmiddelen aan bij de ‘overige bezittingen’ in box 3. In box 3 is de waarde op peildatum 1 januari van belang. In de aangifte inkomstenbelasting 2017 wordt dus de waarde per 1 januari 2017 aangegeven. De waarde van de munt was op dat moment nog relatief laag, namelijk ongeveer € 900 per stuk. Het vermogen tot een bedrag van € 25.000 is vrijgesteld van inkomstenbelasting (bij fiscaal partners in totaal € 50.000).
Rekenvoorbeeld voor de inkomstenbelasting 2017 vs. 2018
Stel, je had op 1 januari 2017 10 bitcoins, dan waren die op dat moment ongeveer in totaal € 9.000 waard. Als je dan ook nog € 3.000 spaargeld had en een studieschuld van € 10.000, dan was je totale vermogen € 2.000. Dat is ruim onder de vrijstelling en dus hoef je geen belasting over je vermogen te betalen.
Voor de aangifte inkomstenbelasting 2018 wordt het verhaal anders. Op 1 januari 2018 was de waarde van één bitcoin zo’n € 11.000. Dit is een aanzienlijke waardestijging. Dat de waarde sindsdien weer sterk is gedaald, maakt daarbij niet uit.
Als we per 1 januari 2018 dezelfde berekening als een jaar ervoor, dan wordt duidelijk dat er veel verschil in zit. De waarde van de bitcoins wordt dan namelijk € 110.000. Het totale vermogen komt dan op € 103.000. Het heffingsvrij vermogen bedraagt in 2018 € 30.000, waardoor het belastbare vermogen € 73.000 bedraagt. De Belastingdienst stelt dat je € 1.523 forfaitair voordeel behaalt, over dit voordeel betaal je 30% belasting. De verschuldigde inkomstenbelasting bedraagt dan € 457.
Hoe gaat de Belastingdienst om met bitcoins?
Houdt er rekening mee dat je voldoende ‘echt’ geld hebt, om de belasting te kunnen betalen. De Belastingdienst accepteert bitcoins namelijk niet als betaalmiddel.
De Belastingdienst houdt daarnaast sterke fluctuaties van vermogen in de gaten. Op deze manier kan zij zwart-spaarders eruit filteren. Door de koerswisselingen van de bitcoin, bestaat het risico dat de aangifte extra wordt gecontroleerd. Zorg daarom dat de Belastingdienst de handelshistorie makkelijk kan inzien.
