Het Nederlandse investeringsklimaat staat al jarenlang bekend om zijn aantrekkelijkheid voor internationale bedrijven en investeerders. Met een strategische ligging, een goed opgeleide beroepsbevolking en een uitgebreid netwerk van belastingverdragen biedt Nederland talloze voordelen. Toch staan deze voordelen onder druk door onder andere veranderende internationale regelgeving, fiscale harmonisatie en toenemende concurrentie. Hoe behoudt Nederland zijn positie als investeringshub in een veranderend belastinglandschap? Belastingexpert Rene Offermans gaf er tijdens Nextens Connect 2024 een presentatie over. De belangrijkste punten hebben we in dit artikel voor je verzameld.
Concurrerende fiscale tarieven
Nederland kent een vennootschapsbelastingtarief van 25,8% (20% voor winsten tot € 200.000). Hoewel dit tarief concurrerend is in vergelijking met buurlanden zoals België (25%) en Duitsland (gemiddeld 29,9%), is het minder aantrekkelijk dan landen zoals Ierland (12,5%) en Zwitserland (gemiddeld 17%). Deze cijfers roepen de vraag op of Nederland voldoende concurrerend blijft, vooral nu landen wereldwijd fiscale prikkels inzetten om investeerders aan te trekken.
Geen bronbelasting
Een belangrijk voordeel van Nederland is de afwezigheid van bronbelasting op rente en royalty’s, wat multinationals aanspreekt. Echter, met de komst van strengere Europese en OESO-regels, zoals de Anti-Tax Avoidance Directive (ATAD), wordt de speelruimte voor belastingplanning kleiner. Bedrijven die Nederland overwegen, moeten steeds zorgvuldiger plannen om optimaal gebruik te kunnen maken van fiscale voordelen zonder regelgeving te overtreden.
Harmonisatieregels en transparantie
Europa speelt een leidende rol in de harmonisatie van belastingregels. Een recent voorbeeld hiervan is de invoering van de minimumwinstbelasting van 15% onder het OESO’s Pillar 2-initiatief. Hoewel deze maatregelen transparantie bevorderen en belastingontwijking aanpakken, zorgen ze ook voor hogere nalevingskosten en complexiteit voor bedrijven. Dit roept vragen op over de balans tussen eerlijkere belastingregels en het behouden van een aantrekkelijk ondernemingsklimaat.
Innovatie en R&D
De Nederlandse innovatiebox biedt bedrijven die investeren in onderzoek en ontwikkeling (R&D) een effectief belastingtarief van 9%. Dit fiscale voordeel stimuleert innovatie en technologie, wat cruciaal is voor onze concurrentiepositie. Toch ligt de concurrentie op de loer; landen zoals België (3,75%) en Ierland (6,25%) bieden lagere tarieven. Om te voorkomen dat bedrijven naar het buitenland vertrekken, is het dus essentieel dat Nederland investeringen in innovatie blijft ondersteunen.
Fiscale stabiliteit onder druk
Met de internationale focus op belastingharmonisatie en het bestrijden van misbruik, verandert het fiscale landschap in Nederland in rap tempo. Nieuwe regelgeving, zoals vastgelegd in het Belastingplan 2025, roept vragen op over de voorspelbaarheid en stabiliteit van het investeringsklimaat.
Wijzigingen in dividendbelasting en inkoop eigen aandelen
Onder het Belastingplan 2025 blijven bepaalde vrijstellingen in de dividendbelasting, met een tarief van 15%, beperkt. Dit raakt vooral beursgenoteerde bedrijven en kan resulteren in hogere kosten voor kapitaalherstructureringen. Bovendien worden regels rondom inkoop van eigen aandelen aangescherpt. Voor bedrijven betekent dit een verlies aan flexibiliteit, wat hun fiscale strategieën complexer maakt.
Invloed van Europese regelgeving
Europese initiatieven zoals ATAD 3 en de opkomst van ESG (Environmental, Social, Governance)-normen leggen druk op bedrijven om hun fiscale structuren te vereenvoudigen. Hoewel deze regels transparantie bevorderen en belastingontwijking tegengaan, leiden ze ook tot hogere nalevingskosten. Er is bovendien discussie over de vraag of deze regelgeving niet te ver gaat, waardoor ook legitieme structuren ontmoedigd worden.
Deelnemingsvrijstelling in internationaal perspectief
Nederland biedt een van de meest genereuze deelnemingsvrijstellingen in Europa, met 100% vrijstelling voor winsten bij een belang van minimaal 5%. Dit maakt Nederland aantrekkelijk als locatie voor hoofdkantoren. Toch bieden landen zoals Luxemburg en Ierland vergelijkbare voordelen. Dit benadrukt dat Nederland alert zal moeten blijven en actief zal moeten investeren in het behouden van zijn fiscale aantrekkelijkheid.
Expatregelingen en talentbehoud
De Nederlandse 30%-regeling biedt expats een aantrekkelijke belastingvrijstelling, maar aangescherpte voorwaarden sinds 2023 maken de regeling minder toegankelijk. Landen zoals België en Zwitserland bieden vergelijkbare voordelen, waardoor Nederland risico loopt talent te verliezen.
Bovendien moeten expats vanaf 2025 in Nederland belasting betalen over vermogen dat zij in het buitenland bezitten. Ook dit kan multinationals afschrikken aangezien belangrijk personeel te maken krijgt met met dubbele belasting. Dit kan gevolgen hebben voor de winstbelasting die Nederland heft en de aantrekkelijkheid van Nederland als vestigingsland.
Het Nederlandse investeringsklimaat blijft aantrekkelijk
Het Nederlandse investeringsklimaat blijft aantrekkelijk, maar staat voor duidelijke uitdagingen. Internationale harmonisatie en strengere regelgeving zorgen voor hogere nalevingskosten en complexiteit, terwijl fiscale concurrentie met andere landen toeneemt. Nederland moet blijven inzetten op fiscale stabiliteit, innovatie en talentbehoud om zijn positie als investeringsland te waarborgen.
