De EU-richtlijnen administratieve samenwerking (DAC’s) zijn een steeds meer uitdijende set van richtlijnen op het gebied van gegevensuitwisseling.
Directive on Administrative Cooperation
DAC1 voorziet sinds 1 januari 2014 in de automatische uitwisseling van inlichtingen in vijf specifieke inkomsten- en vermogenscategorieën namelijk arbeidsinkomen, bestuurdersbeloningen, bepaalde levensverzekeringsproducten, pensioenen en eigendom van en inkomsten uit onroerende zaken. DAC2 vormt de basis voor de automatische uitwisseling van financiële rekeninggegevens tussen de EU-lidstaten volgens de door de OESO ontwikkelde Common Reporting Standard (CRS). DAC3 ziet op de automatische uitwisseling van gegevens en inlichtingen over grensoverschrijdende rulings en verrekenprijsafspraken. DAC4 voorziet in de automatische uitwisseling van landenrapporten van multinationale groepen (ook wel de zogenoemde Country-by-Country Reporting). DAC5 voorziet in regels op grond waarvan belastingautoriteiten toegang hebben tot anti witwas inlichtingen. De meest recente DAC, i.e., DAC6, biedt de juridische grondslag voor de Wet meldingsplichtige grensoverschrijdende constructies. DAC6 verplicht tot de automatische uitwisseling van inlichtingen tussen de EU-lidstaten over meldingsplichtige grensoverschrijdende constructies (mogelijk agressieve fiscale planningsconstructies).
De implementatie van DAC6 is zo goed als afgerond en de volgende DAC’s zijn al in aantocht.
Eerlijk deel van de belasting
DAC7 is gericht op internationale automatische uitwisseling van informatie over de inkomsten die verkopers op onlineplatforms genereren. DAC7 voorziet in het bijzonder in de uitbreiding van fiscale transparantie tot digitale platforms met het doel dat aanbieders van goederen of diensten op die platforms een eerlijk deel van de belasting te laten betalen.
DAC8: Crypto en e-money
De laatste aanwinst in deze set aan gegevensuitwisselingsregels is DAC8. Voor traditionele financiële instrumenten (zoals banktegoeden) en financiële intermediairs (zoals banken) bestaat al een set van rapportageverplichtingen. Inkomsten uit bezittingenin cryptovaluta en dergelijke kunnen echter ook aan belastingheffing worden onderworpen. In Nederland zou onder meer heffing in box 3 aan de orde kunnen zijn. Voor een goede handhaving van deze belastingplicht is het echter noodzakelijk dat de Belastingdienst over de juiste en volledige informatie kan beschikken. De bestaande bepalingen van de DAC, bijvoorbeeld DAC2, voorzien in internationale rapportageverplichtingen voor financiële intermediairs, maar nog niet (volledig) voor bezittingen in crypto en e-money. Met DAC8 wordt beoogd daar verandering in aan te brengen.
Met DAC8 wenst de Europese Commissie de bestaande regels te versterken en het kader voor de uitwisseling van informatie op belastinggebied uit te breiden naar cryptovaluta en e-money. De openbare consultatie op DAC8 is inmiddels afgerond. De beoogde publicatie van het richtlijnvoorstel had in het derde kwartaal van 2021 klaar moeten zijn maar deze is voorzover ik heb kunnen zien nog niet gepubliceerd.
MiCA
In de tussentijd is vanuit de EU ook al een verordening in de maak om meer duidelijkheid te verschaffen en kaders te bieden als het gaat om het financieel toezicht op de markt in cryptovaluta. Dit is de aanstaande MiCA Verordening. Met de MiCA Verordening wordt beoogd meer rechtszekerheid te creëren voor cryptovaluta die niet door de bestaande EU financieel toezichtsregelgeving gedekt worden. Verder wordt beoogd om uniforme EU brede regels te creëren voor dienstverleners in en uitgevers van cryptovaluta. Bovendien wordt beoogd om specifieke regels vast te stellen voor zogenoemde ‘stablecoins’, ook wanneer deze als e-money worden aangemerkt.
Vanuit de reacties op de openbare consultatie op DAC8 zijn geluiden te horen dat de MiCA Verordening een goed vertrekpunt is voor DAC8. Met andere woorden dat DAC8 pas ontwikkeld zou moeten worden als het definitief raamwerk van de MiCA Verordening afgerond is.
Nieuwe kaders voor Crypto
Met de MiCA en DAC8 op komst worden er nieuwe kaders geboden voor aanbieders, handelaren en houders van crypto. Voor veel early adopters van crypto wellicht niet direct een aantrekkelijk vooruitzicht. Immers, early adopters hebben zich veelal in crypto gestort vanwege het gebrek aan regulering en de hoge mate van volatiliteit onzekerheid en de potentieel enorme winsten die als gevolg daarvan behaald konden worden. Aan de andere kant is dit mogelijk wel weer goed voor de latere toetreders tot de crypto markt, waaronder institutionele beleggers. Deze zijn immers veelal gebaat bij een goed georganiseerde en transparante crypto markt.
Aanslagen
Last but not least zullen ook fiscale autoriteiten, zoals de Nederlandse Belastingdienst, waarschijnlijk uitkijken naar een spoedige invoering van DAC8. Dit biedt immers een basis voor aanvullende informatiebron om aangiften te controleren en aanslagen op te leggen.
Zo ver is het nog niet. Daarvoor zal namelijk eerst de richtlijn (DAC8) gepubliceerd moeten worden. Die is er nog niet maar die zal waarschijnlijk spoedig verschijnen.
A. Laghmouchi, advocaat en belastingkundige bij L&I Advocaten
