Er wordt veel coronasteunfraude gepleegd stelt Justitie. Maar lang niet iedereen wordt vervolgd. De opsporingsinstanties richten zich vooral op criminele bendes. Voor het opsporen en vervolgen van alle fraudeurs heeft de FIOD simpelweg de tijd en mensen niet. Het is gewoon niet te doen om alles via het strafrecht te corrigeren.
Dweilen met de kraan open
Dat zegt FIOD-directeur intelligence Edo Edens. Het voorkomen van fraude heeft meer prioriteit. Kennis en informatie delen met de overheidsinstanties die de subsidies verstrekken is daarvoor de juiste tactiek. ”Meehelpen de kraan dicht te draaien, is veel effectiever dan dweilen terwijl de kraan openstaat.”
De FIOD maar ook de Inspectie SZW doen vooral strafrechtelijk onderzoek naar de grootste fraude en de grootste criminelen. Maar een klein deel van de signalen over mogelijke fraude eindigt uiteindelijk in een strafzaak. De Rijksdienst voor Ondernemend Nederland (RVO), de uitvoeringsinstantie die verantwoordelijk is voor de TVL-regeling heeft tot nu toe aangifte gedaan van 1.133 frauduleuze aanvragen, schrijft NRC.
Identiteitscheck
De vastelastensubsidie is populair onder de fraudeurs. Ondernemers met omzetverlies konden via de regeling eerst 50.000 euro krijgen en inmiddels zelfs 550.000 euro, voor een periode van drie maanden. De officieren van justitie Nelleke Klip en Marjolein Verwiel waren dan ook kritisch. Tot het begin van dit jaar was een fraudeleuze TVL-aanvraag veel te makkelijk. Een basis controle zoals een identiteitscheck was er niet eens.
Het gaat om grote bedragen. Bij de door RVO gemelde zaken is een bedrag van 60 miljoen euro gemoeid. Het gaat vrijwel alleen om criminelen. Gewone ondernemers die frauderen komen de opsporingsdiensten nauwelijks tegen. Hoe dan ook zullen de meeste fraudeurs niet voor de rechter verschijnen.
Betrouwbaarheidniveau’s
Voor het aanvragen van de vastelastensubsidie moet worden ingelogd met behulp van eHerkenning. Hier was in eerste instantie voor betrouwbaarheidsniveau 1 gekozen. Met dat niveau kan een fraudeur een paar basisgegevens invullen van een echte ondernemers. Die informatie is eenvoudig te vinden in het handelsregister van de KvK en vervolgens een eHerkenning account aanvragen met eigen contactgegevens. Daarbij is er geen identiteitscheck.
Inmiddels is het RVO-systeem flink verbeterd. Risicovolle aanvragen worden er vaker automatisch uitgevist en vervolgens handmatig gecontroleerd door RVO-medewerkers. En het eHerkenningsniveau staat inmiddels op niveau 3. De officieren van justitie weten dat de regelingen niet zijn opgezet om waterdicht te zijn maar om de economie overeind te houden. Zij zien alleen vooral de ellende, aldus NRC.
