Dat cryptovaluta digitale ruilmiddelen zijn, weet iedereen inmiddels wel. Crypto’s kun je kopen via wisselplatforms, tegen regulier geld, euro’s dus, of via mining. Omwisselen tegen andere crypto’s kan ook. Aan het handelen of beleggen in cryptovaluta kleven behoorlijke risico’s, de waarde kan immers zo maar kelderen, maar ook fiscaal zijn er haken en ogen.
Waarom cryptovaluta?
Redenen om in cryptovaluta te beleggen zijn er genoeg. Spaargeld brengt al jaren vrijwel niets meer op: de hoogste variabele spaarrente bedroeg begin 2019 0,35%. Beleggen in huizen gaat al veel beter, vooral als je het pandje op de vrije markt kunt verhuren. Die markt begint overigens af te vlakken, dus speculatie is niet meer zo interessant. Beleggen in aandelen is nog steeds een goede optie, ook voor kleine beleggers, de AEX-index vertoont de afgelopen maanden een stijgende lijn. Maar het beste rendement in de eerste maanden van 2019 is behaald met beleggen in crypto’s, met name Bitcoins.
Beleggen in cryptovaluta
Het begon allemaal met de Bitcoin, maar inmiddels zijn er ruim 40 verschillende cryptovaluta in omloop. De bekendste zijn Ethereum, Litecoin en EOS. De koers van cryptovaluta kan flink oplopen, maar ook zomaar kelderen. Dat bleek in 2018, toen de bitcoin een duizelingwekkende val maakte.
Bitcoin of shitcoin?
Economen waarschuwen al jaren voor het gevaar van beleggen in cryptovaluta. Sommigen menen dat sprake is van een zeepbel, omdat cryptovaluta’s qua waardeopslag niet stabiel zijn, en de meeste beleggers doorgaans weinig verstand hebben van beleggen en wat daarmee samenhangt, zoals de economie, financiën, (centraal) bankieren en monetair beleid. Wie niettemin instapt, omdat hij bang is de boot te missen, kan door insiders bij de neus worden genomen. De bitcoin wordt hierdoor ook wel aangeduid als ‘shitcoin’.
Lees ook:
“Blockchain maakt van accountantsbureaus databedrijven”
Fiscale aspecten
Inkomsten uit cryptovaluta worden doorgaans ingedeeld in box 3, inkomsten uit sparen en beleggen. Vanaf 2017 moet over inkomsten uit cryptovaluta 1,62% vermogensbelasting worden betaald. De fiscus stelt de waarde in het economisch verkeer vast per 1 januari van het betreffende belastingjaar, de zogenoemde peildatum. Daar zit ook de narigheid, want als de cryptovaluta waarin u belegt op 1 januari veel geld waard zijn, betaalt u relatief veel vermogensbelasting. Als de cryptovaluta in de loop van het jaar flink kelderen is de strop nog groter: je cryptovaluta zijn weinig meer waard, maar je mag wel een aardig bedrag aan vermogensbelasting betalen.
Box 3 of box 1?
Zoals gezegd vallen cryptovaluta doorgaans in box 3. Maar het kan ook voorkomen dat de fiscus de inkomsten uit cryptovaluta aanmerkt als inkomsten uit overige werkzaamheden. Dat kan het geval zijn als de inspecteur oordeelt dat de werkzaamheden van de cryptobezitter verder gaan dan speculatie. In dat geval vallen de cryptovaluta in box 1 en betaalt u als cryptobezitter inkomstenbelasting over de meeropbrengsten van uw crypto’s, en die kan oplopen tot 51%.
Informatieplicht cryptohandelaren
De handel in cryptovaluta valt niet onder de Wft en er wordt dus geen toezicht daarop uitgeoefend door de Autoriteit Financiële Markten of De Nederlandse Bank. Dat betekent dat over transacties geen melding hoeft te worden gemaakt aan de AFM of de DNB. Ook de fiscus ontvangt geen informatie over deze transacties.
Informatieplicht bezitters cryptovaluta
Wel of niet opgeven dus? Het voorgaande zou cryptobezitters in de verleiding kunnen brengen geen aangifte doen van hun crypto’s. De fiscus doet weliswaar geheimzinnig over ‘methoden’ die zouden zijn ontwikkeld om cryptobezit bij belastingplichtigen te achterhalen, maar die technologie is minder ver ontwikkeld dan de fiscus wil doen geloven, dus zo’n vaart zal het niet lopen. Maar ‘gewoon’ opgeven verdient de voorkeur: ook voor crypto’s geldt dat er weinig of geen fiscale ontwijkingsroutes zijn die op de lange termijn werken, en wie gesnapt wordt betaalt 300% boete.
Tips en tricks
Je kunt wèl het een en ander doen om het bedrag waarover vermogensbelasting moet worden betaald enigszins te verlagen of onder een bepaald minimum te brengen. Is je vermogen op de peildatum namelijk te hoog, dan betaal je niet alleen meer vermogensbelasting, maar kun je voor het betreffende jaar ook je recht op huur- en zorgtoeslagen verliezen. Dat laatste is extra zuur als je bitcoinportefeuille na 1 januari aanmerkelijk in waarde is gedaald.
Om de grondslag sparen en beleggen te verlagen en je eventuele recht op toeslagen te behouden, kun je:
- contant geld opnemen (vrijgesteld tot € 534 of € 1.068 voor wie een fiscale partner heeft),
- (studie)boeken en licenties voor het volgende jaar alvast aanschaffen,
- college- of studiegeld en verzekeringspremies in één keer storten,
- je vakantie voor volgend jaar vast boeken en betalen, en/of
- een belastingvrije schenking doen, bijvoorbeeld aan een kind of kleinkind. Denk daarbij aan het maximale schenkingsbedrag van € 54.246 voor een dure studie, of de ‘jubelton’ (€ 102.010) voor de aanschaf van een eerste woning. Of schenk je kind een eenmalig bedrag van € 26.040, vrij te besteden.
