De tijden waarin bedrijven gemakkelijker een lening konden krijgen zijn voorbij. Het midden- en kleinbedrijf (mkb) krijgt steeds steeds vaker ‘nee’ te horen bij de bank. In reactie lanceert de overheid allerlei fondsen om mkb’ers te helpen met investeringen. Toch zijn veel ondernemers die willen investeren de klos. Bovendien stagneert de groei maar ook de verduurzaming van het bedrijfsleven.
Drie nieuwe overheidsfondsen
Staatssecretaris van Economische Zaken Mona Keijzer kondigde onlangs nog een nieuw mkb-fonds aan. Er komt €200 miljoen beschikbaar waar minstens 250 bedrijven gebruik van kunnen maken. Het geld moet helpen om te investeren voor omzetstijging en verduurzaming. Het is al het tweede fonds dat de overheid lanceert voor het mkb dit jaar. Hoogstwaarschijnlijk komt er nog een derde.
De plannen voor het derde fonds worden binnenkort besproken in de Tweede Kamer. De honderden miljoenen euro’s die daarmee in het bedrijfsleven worden gepompt komen uit het Europees Investeringsfonds en van het overheidsfonds Invest-NL. Dat fonds zet zich onder leiding van voormalig minister van financiën Wouter Bos in voor een klimaatvriendelijker bedrijfsleven, schrijft Trouw.
Hoge lasten weinig baten
Al sinds 2013 neemt het uitstaande krediet van banken aan het mkb af. Het is inmiddels met 15 procent teruggebracht en het zal alleen maar verder afnemen. Dat komt omdat de banken weinig zien in de relatief kleine leningen van minder dan een miljoen euro, zegt ook Ronald Kleverlaan, voorzitter van de Stichting MKB Financiering.
De trend is begonnen de financiële crisis van 2008. Banken moesten vanaf dat moment aanvragen strenger beoordelen en lopende kredieten beter monitoren. Dat laatste brengt hoge administratieve lasten met zich mee. Daardoor loont de kredietverstrekking nauwelijks.
Netwerk
Daar komt nog eens bij dat banken filialen sluiten. Dat komt het lokale netwerk van bank en mkb niet ten goede. Een ondernemers gaat normaal gesproken op bezoek bij een bankadviseur. Zo bouw je een relatie op. Je kent elkaar en neemt het bedrijfsplan door. “Dan zit zo’n kredietaanvraag goed in elkaar. Maar die adviseurs verdwijnen. Terwijl mkb’ers dat persoonlijke advies nodig hebben.”, aldus Kleverlaan.
Diversiteit
De coronacrisis helpt natuurlijk ook niet. Veel ondernemers hebben hun spaarpot gebruikt om het hoofd boven water te houden. Dat betekent ook dat men minder kan lenen. Maar het is wel opvallend dat mkb’ers in Nederland vaker ‘nee’ te horen krijgen dan hun collega’s in andere Europese landen, dat ziet ook Harald Benink, hoogleraar bankwezen en financiering aan de universiteit van Tilburg.
Nederland kent maar vier grootbanken. Die vier trekken zich ook nog een terug uit het segment. Duitsland telt wel duizen lokale banken. “Diversiteit in aanbod maakt de kans van slagen groter.”, aldus Benink. Particuliere kredietfondsen zijn dan ook meer dan welkom wat betreft de hoogleraar. Internetondernemingen als Qredits en Credion vullen de gaten van de banken.
Geen cowboys
Die kredietverstrekkers zijn wel nog te klein om de rol van de banken over te nemen. Daarom stalt de overheid geld uit het fonds om bij de verstrekkers. Zij zullen gaan fungeren als doorgeefluik richting de ondernemers. Tegelijkertijd waarschuwde de Autoriteit Financiële Markten (AFM) vorig jaar nog voor de kredietbedrijven, vanwege ondoorzichtige contracten en dure leningen.
Volgens Benink valt dat in het geval van de partijen waar de overheid mee samenwerkt mee. Dat zijn professionele organisaties. Geen cowboys die voor het snelle geld gaan, aldus Trouw.
Zie ook verder in Naslag:
Onderwerpen A – Z > Investeringsaftrek
