Een registeraccountant van de Fiod heeft tientallen malafide accountants en advocaten voor de tuchtrechter gedaagd, maar vanwege zijn rol in een opsporingsschandaal wordt nu beweerd door advocaten van Stibbe dat hij zijn recht om anderen de maat te nemen, heeft verspeeld.
Castor-onderzoek
Het begon allemaal op 30 september 2015 toen Ron Dohmen, een registeraccountant bij de Fiod, dacht dat hij een belangrijke zaak in handen had. Zijn taak was om accountants, notarissen en advocaten die betrokken waren bij criminele activiteiten voor de tuchtrechter te brengen. Deze keer was advocaat Daan Doorenbos, een partner bij het Zuidaskantoor Stibbe en hoogleraar ondernemingsstrafrecht, zijn doelwit. Dohmen beschuldigde hem ervan dat hij belangrijke informatie achterhield voor rechercheurs, wat de voortgang van een strafrechtelijk onderzoek zou frustreren, dat schrijft het FD.
Maar acht jaar later zijn de rollen omgekeerd. Nu is Doorenbos de klager en zit Dohmen als de beklaagde voor de Accountantskamer in Zwolle. De advocaat van Stibbe beweert dat Dohmen, als landelijk coördinator tuchtrecht bij de Fiod, zijn recht om anderen de maat te nemen, heeft verspeeld. De aanleiding is het Castor-onderzoek, een strafrechtelijk onderzoek naar fraude bij vermogensbeheerder Box Consultants dat desastreus afliep voor het Openbaar Ministerie (OM).
Verschoningsrecht geschonden
Het OM ging zo ernstig in de fout tijdens Castor dat het Functioneel Parket recentelijk genoodzaakt was het onderzoek zelf stop te zetten. Volgens Doorenbos, die Box al die tijd verdedigde, was Dohmen de initiator van het schandaal en eist hij dat de tuchtrechter Dohmen uit het register schrapt.
Wat heeft Dohmen verkeerd gedaan? In 2015 kreeg Dohmen vertrouwelijke e-mails van Doorenbos en zijn cliënt Box in handen. Niet alleen las hij deze e-mails, maar hij gebruikte ze ook in tuchtprocedures tegen Doorenbos en een externe accountant van Box, zonder eerst de wettelijk vereiste toets op vertrouwelijkheid af te wachten. Doorenbos beweert dat Dohmen hiermee het verschoningsrecht van Stibbe-advocaten ernstig heeft geschonden, wat in feite een hoeksteen is van de rechtsstaat en een eerlijk strafproces mogelijk maakt.
Intern fraudeonderzoek
De zaak rond Dohmen staat niet op zichzelf. Er is al langer kritiek in justitiekringen over de toepassing van dit grondrecht. In 2015 zei toenmalig officier van justitie Vincent Leenders in een interview met het FD dat het beroepsgeheim van advocaten en notarissen te ver was doorgeschoten. Advocaten zouden met een beroep op het verschoningsrecht documenten buiten het bereik van justitie en politie houden, wat de misdaadbestrijding belemmert.
Een week na dit interview, op 23 september 2015, gaf Ron Dohmen, landelijk coördinator tuchtrecht bij de Fiod, een ander interview waarin hij aankondigde een nieuw front te openen in de strijd tegen zakelijke dienstverleners die fraudeurs en criminelen bijstaan.
Precies een week later meldde Dohmen dat hij een ‘hotshot’ in het vizier had: Daan Doorenbos. Dohmen beweerde dat Box Consultants Stibbe had ingeschakeld om een intern fraudeonderzoek buiten het bereik van de recherche te houden. Dohmen wilde de zaak aan de tuchtrechter voorleggen, en de openbare aanklager steunde dit standpunt, waarbij werd besloten om tot het uiterste te procederen.
Eerdere berisping
Maar hoe kon Dohmen weten dat Stibbe ‘ertussen was geschoven’? Dat is de centrale vraag tijdens de zitting in Zwolle. Dohmen verklaarde dat hij in 2015 beschikte over ‘een zichtmapje met e-mails’ van de betrokken advocaten, die hij had ontvangen van collega’s van het opsporingsteam dat aan de zaak werkte. Dohmen ging ervan uit dat zijn collega’s de vertrouwelijkheid van de e-mails hadden beoordeeld.
Of de Accountantskamer deze verklaring accepteert, is onzeker. Dohmen kreeg al een berisping in 2021 in dezelfde zaak, waarbij de tuchtrechter oordeelde dat hij een stap terug had moeten doen nadat Doorenbos hem had gewezen op het verschoningsrecht. Stibbe rechtvaardigt de tweede procedure tegen Dohmen met nieuwe feiten die sindsdien aan het licht zijn gekomen, wat aantoont dat Dohmen al eerder met de e-mails bezig was, zelfs voordat de geheimhouding was beoordeeld.
Weinig succes
Doorenbos is teleurgesteld over de houding van Dohmen tijdens het proces, vooral nu het OM de strafzaak tegen Box heeft gestaakt. Hij beweert dat Dohmen geen enkel teken van inzicht toont en enkel om de kwestie heen draait met onwaarachtige verklaringen. Als de urenlange zitting tot een einde komt, erkent Dohmen uiteindelijk dat hij het achteraf anders had willen doen, maar beweert hij dat 90% van de verwijten die vandaag zijn behandeld, te maken hebben met jurisprudentie die pas na zijn handelen is ontstaan.
Tot dusver heeft Dohmen weinig succes gehad, aangezien de tuchtprocedure tegen Doorenbos moest worden ingetrokken voordat deze kon worden behandeld. Bovendien kon de tuchtrechter niet bewijzen dat de accountant van Box destijds daadwerkelijk het strafrechtelijk onderzoek saboteerde door de Fiod verkeerd voor te lichten. De uitspraak van de tuchtrechter wordt naar verwachting over twaalf weken gedaan, aldus het FD.
