• Spring naar de hoofdnavigatie
  • Door naar de hoofd inhoud
  • Spring naar de voettekst

NextensNextens

Fiscaal partner van professionals

  • Onze producten
    • Aangiftesoftware
      • Inkomstenbelasting
      • Omzetbelasting
      • Vennootschapsbelasting
      • Schenkbelasting en Erfbelasting
      • Nextens eXcellerate
      • Alle aangifteoplossingen
    • Fiscaal advies als service (Faas)
      • Strategische adviessignalen
      • Operationele adviessignalen
      • Alle adviesoplossingen
    • Kennisoplossingen
      • Nextens Naslag
      • Belastingalmanakken
      • Vakliteratuur
      • Alle kennisoplossingen
    • Workflowtools
      • Tools en templates
      • Dashboards
      • Klantportaal
      • Analysetool
      • Procesregistratie
      • Koppelingen
      • Alle workflowtools
    • Voor wie zijn wij er?
      • Fiscalist
      • Accountant
      • Belastingadviseur
      • Administratie- en boekhoudspecialist
      • Bedrijfsleven
      • Alle beroepsgroepen
  • Fiscaal nieuws
    • Nieuws
      • Laatste nieuws
      • Nieuws thema’s
      • Nextens product nieuws
      • Prinsjesdag 2021
      • Alle nieuws items
    • Achtergrond
      • Kennisdocumenten
      • Podcasts
      • Videos
      • Alle achtergrond items
  • Aan de slag met Nextens
    • Direct starten
      • Starter?
      • Overstapper?
      • Desktop naar cloud?
      • Nextens Academy
      • Nextens Support
      • Alles over direct starten
    • Onze producten
      • Aangiftesoftware
      • Fiscaal advies als service (Faas)
      • Kennisoplossingen
      • Workflowtools
      • Al onze producten
    • Voor wie zijn wij er?
      • Fiscalist
      • Accountant
      • Belastingadviseur
      • Administratie- en boekhoudspecialist
      • Bedrijfsleven
      • Alle beroepsgroepen
  • Over ons
    • Over Nextens
      • Visie Nextens
      • Historie Nextens
      • In de pers
      • Veiligheid
      • Vacatures
      • Alles over Nextens
    • Ontwikkelingen
      • Productnieuws
      • Koppelingen
      • RGS
      • Nextens Denktank
      • Meer ontwikkelingen
    • Organisatie
      • Part of Relx
      • LexisNexis Risk Solutions
      • Zuster van XpertHR
      • Alles over onze organisatie
    • Contact
      • Accountmanagers
      • Klantenservice
      • Technische support desk
      • Al onze contactgegevens
  • Login
  • Probeer nu
Home Fiscaal nieuws Hoogleraar Kavelaars: “Belastingen moet je onzichtbaar heffen”

Interview

Fiscale vak, Onderneming

Hoogleraar Kavelaars: “Belastingen moet je onzichtbaar heffen”

Nancy van Bemmel13 jan 20204 min Leestijd
uurtje factuurtje

Hele belangrijke les over de psychologie van belastingen: deze moet je zo onzichtbaar mogelijk heffen. “Dit geldt vooral voor de overheid, want hoe minder burgers de belastingen zien, hoe makkelijker zij deze betalen”, aldus Peter Kavelaars, hoogleraar fiscale economie aan de Erasmus Universiteit in Rotterdam en aan de University of Curaçao.

Liever dit interview luisteren?

Makkelijk geld voor de schatkist

“Als mensen de belastingen niet echt ervaren, wordt er ook geen bezwaar tegen gemaakt. De overheid krijgt zo makkelijk veel geld in het laatje. Een mooi voorbeeld vind ik de btw. Als je naar de winkel gaat, dan koop je iets en daar zit dan btw in. Niemand die dat zich echt realiseert. Ondertussen heb je wel die btw betaald. Die btw wordt door de ondernemer netjes afgedragen, maar omdat hij die btw doorbelast, interesseert het de ondernemer ook niet zoveel. Het is zijn probleem niet.”

Verplicht omzetbelasting vermelden

“In sommige landen zie je dat het verplicht wordt om bij de prijs in de winkel te vermelden hoeveel omzetbelasting er in die prijs zit. Dan wordt die btw in de omzetbelasting opeens een stuk zichtbaarder. Dat is voor de consument goed: je weet wat je betaalt. Voor de overheid is dit wat lastiger, omdat het eerder tot reacties van de consument gaat leiden. Het zou het effect kunnen hebben dat je het product niet koopt of dat je het product tegen een lagere prijs wilt hebben.”

De onzichtbare loonbelasting

Btw is echter niet de enige belastingsoort die onzichtbaar wordt geheven. Denk bijvoorbeeld ook aan de loonbelasting. “Die wordt ingehouden op het brutosalaris. En iedereen kijkt natuurlijk naar het bedrag dat hij op zijn bankrekening bijgeschreven krijgt: het nettobedrag. Afhankelijk van je schijf is daar al zo’n 37,35 procent alleen al aan premies volksverzekeringen en loonbelasting vanaf gehaald. Bij een brutosalaris van 4.000 is dit zo’n 1.500 euro per maand, 18.000 per jaar. Belasting op vakantiegeld en andere extra’s,  premies werknemersverzekeringen en pensioenpremies nog daargelaten. En dit krijgt de fiscus ook heel makkelijk binnen, want de belasting wordt door de werkgever ingehouden”, aldus Kavelaars.

Een zichtbare belasting is de vermogensrendementsheffing. Hier is dan ook veel om te doen:

Het box 3-hoofdpijndossier: waarom kan dit niet opgelost worden?

Onzichtbare loonbelasting (€18.000) vs. zichtbare OZB (€1.000)

Van deze twee belastingsoorten is de opbrengst heel erg groot. “De loonbelasting en de omzetbelasting leveren elk ongeveer 60 miljard euro op per jaar. Als je dan kijkt naar een belastingsoort die op een zichtbare manier wordt geheven, dan zie je dat belastingplichtigen hier veel meer moeite mee hebben. Een voorbeeld is de OZB. Elk voorjaar belandt die aanslag op de mat van huiseigenaren en daar staat dan op dat je bijvoorbeeld  1000 euro moet betalen. Elk jaar komt dat weer terug. Dat levert veel weerstand op en leidt tot bezwaren en beroepsprocedures. Dit kost maatschappelijk veel geld, terwijl het over relatief weinig belasting gaat.”

Een ander voorbeeld is als de belastingplichtige in de inkomstenbelasting wordt betrokken en bij moet betalen, omdat hij een aantal freelanceklussen heeft verricht waar nog geen belasting over is afgedragen. “Dan komt die welbekende blauwe envelop binnen, waarop staat dat je nog 500 euro moet bijbetalen. Dat is voor een belastingplichtige vele malen irritanter, dan dat er een heel groot bedrag aan loonbelasting op het salaris is ingehouden.”

Onzichtbaar heffen onwenselijk

Moet er iets veranderen in de heffing van die belastingsoort? “Nee, eigenlijk is het de vraag of het wel wenselijk is dat belastingen onzichtbaar worden geheven. Het is goed dat mensen weten dat ze die belasting betalen en zien dat er ook wat mee gebeurt. Nu zien ze het natuurlijk wel, maar ze realiseren het zich niet. Denk aan onderwijs, wegen en defensie. We moeten het wel met z’n allen betalen. Ik ben dus zelf wel voor het transparant maken van de belastingen die burgers en bedrijven betalen en waar het naartoe gaat. Bijvoorbeeld: u moet 500 euro bijbetalen in de inkomstenbelasting en dat gaat globaal voor dit percentage naar deze posten. Dan ziet de belastingplichtige ook beter waar het geld naartoe gaat en dan denk ik dat het ook acceptabeler wordt.”

Belastingpsychologie: wet van grote aantallen

Kavelaars noemt dit de psychologie van belastingen. Wat hij hier ook onder vindt vallen is belastingontwijking en belastingontduiking. “De hele discussie rondom het ontwijken van belastingen door grote bedrijven is mijns inziens wat onevenwichtig. Daar struikelt iedereen over en wordt nu ook aangepakt met allerlei maatregelen. Maar alles wat die bedrijven deden de afgelopen jaren, paste wel helemaal binnen de wet. Hier heeft iedereen moeite mee, maar als je kijkt naar het ontduiken van belastingen – wat illegaal is – vinden burgers dit niet zo’n probleem. Iedereen kent het voorbeeld van het huis dat moet worden geschilderd. De schilder vraagt: wilt u een bonnetje of geen bonnetje? En als je geen bonnetje wilt, weet iedereen wat het betekent. Dat is echt in strijd met de wet. Waarom is dan wat bedrijven doen – die handelen binnen de wet – een probleem, en het tillen van de fiscus door het ontduiken van btw, geen probleem? De psychologie zit hier in de wet van de grote aantallen. Bij de multinationals gaat het gelijk om vele miljoenen en bij het schilderwerk gaat het maar om 500 euro btw of iets dergelijks, maar vele kleintjes maken ook een groot bedrag.”

Lees ook:

Strijd tegen belastingontwijking: schieten we te ver door?

Controle mkb opschroeven

“Ik vind het belangrijk dat de controle van mkb ook scherper wordt. Op dit moment vindt er bij een bedrijf naar ik heb begrepen gemiddeld maar één keer in de 40 jaar een controle plaats. Dat is veel te weinig. Het maakt het te makkelijk om het niet zo nauw te nemen met de regelgeving en het ondergraaft de belastingmoraal. De 35 jaar vóór de controle zijn dan namelijk al verjaard. Het wordt heel anders als je zegt: we komen om de 5 jaar even bij je kijken, dan kunnen we eventuele fouten corrigeren via het fiscale systeem. In dit geval zullen bedrijven de regels veel meer in acht nemen. Dat verdient zich voor de overheid wel terug.”

Altijd op de hoogte blijven?

Ontvang gratis fiscaal nieuws in uw mailbox

Artikel delen:
  • Facebook
  • Twitter
  • email
  • Linkedin

Anderen bekeken ook

Nieuws

29 jun 2022

2 Min

Nederlandse aanpak belastingontwijking blijkt succesvol

Nederland heeft een schouderklopje verdiend. De afgelopen jaren is belastingontwijking via Nederland flink afgenomen, stelt staatssecretaris Marnix van Rij van ...    >

Lees meer

Nieuws

24 mei 2022

3 Min

Brussel blij met Nederlandse belastinghervormingen

Na lange tijd gaat het eindelijk de goede kant op met de slechte Europese reputatie van Nederland. Het is voor ...    >

Lees meer

Nieuws

14 mrt 2022

3 Min

Initiatiefwet oppositie tegen ‘belastingontwijking’ in box 2

De linkse oppositiepartijen GroenLinks en Partij van de Arbeid willen 'belastingontwijking' via box 2 tegengaan. De twee partijen komen daarom ...    >

Lees meer

Net als 20.000 anderen het meest actuele fiscale nieuws?

Schrijf je in voor onze nieuwsbrief

Jouw fiscaal partner

Neem voor meer informatie contact op met onze adviseurs

Footer

  • Onze producten
  • Aangiftesoftware
  • Kennisoplossingen
  • Advies en workflow
  • Voor wie zijn wij er?

  • Aan de slag met Nextens
  • Direct starten
  • Nextens Academy
  • Nextens Support
  • Over ons
  • Over Nextens
  • Ontwikkelingen
  • Contact
  • Accountmanagers
  • Klantenservice
  • Technische Support Desk
  • Contactgegevens
Relx Logo
Relx Logo

  • Copyright © 2022 LexisNexis Risk Solutions Group - auteursrecht voorbehouden
  • Nextens is part of Relx and the LexisNexis® Risk Solutions Group portfolio of brands
  • Terms and conditions
  • Privacybeleid
  • Cookieverklaring