De fiscus was voorbereid op het arrest van de Hoge Raad over de spaartaks. Er lagen scenario’s klaar. Al bleken deze eind december achterhaald. Het oordeel van de rechter pakte anders uit dan men had verwacht. Dat blijkt uit stukken die zijn vrijgegeven door staatssecretaris Marnix van Rij van Fiscaliteit en Belastingdienst.
Twee rendementsklassen
De plannen van de Belastingdienst bleken niet representatief voor de huidige situatie. De draaiboeken van de fiscus werden op verzoek van het onafhankelijke Kamerlid Pieter Omtzigt vrijgegeven. De nieuwe staatssecretaris belooft begin april met nieuwe scenario’s te komen voor de gevolgen van het Hoge Raad arrest, voor zowel de belastingbetalers als de schatkist, dat schrijft het FD.
Waar het verschil tussen de scenario’s en het arrest precies in zit, schrijft Van Rij niet. Wel is bekend dat de fiscus zich voorbereidde op een arrest waarin enkel de fictieve vermogensmix op de helling stond. Het draaiboek voor de hersteloperatie ging uit van twee rendementsklassen. Namelijk een voor sparen en een voor beleggen. Beide met een eigen vooraf vastgesteld fictief rendement. Net zoals de afgelopen jaren in de wet stond.
Nagenoeg onmogelijk
De fiscus bestudeerde alvorens het arrest drie scenario’s voor massaal herstel. Ten minste 120.000 aangiftes uit 2017 en 2018 moesten hierin opnieuw beoordeeld worden. Daarbij zou niet worden gekeken hoeveel winst men daadwerkelijk over beleggingen of spaargeld behaalden. In de stukken is te lezen dat zelfs het in dat scenario ‘nagenoeg onmogelijk’ is om handmatig te herstellen. Ongeveer 200 mensen zouden daar een jaar lang fulltime mee bezig zijn. Inwerktijd niet meegerekend.
Grotendeels handmatig moet wel omdat de materie te complex is om te automatiseren, stelt de fiscus. De voorkeur lag dan ook bij een tussenvariant waarbij ‘zoveel mogelijk bestaande programmatuur wordt hergebruikt en zo nodig uitgebreid met maatwerk’ om aangiftes opnieuw te beoordelen. Ook deze variant zou nog 250 dagen kosten en dat terwijl er formeel maar zes maanden de tijd is voor herstel na een arrest van de Hoge Raad. Omtzigt had een grondigere voorbereiding verwacht. Vooral het ontbreken van het ‘knock-on effect’ van een aanpassing van het inkomen in box 3 voor inkomensafhankelijke regelingen, zoals toeslagen, aldus het FD.
