Het kabinet wil vanaf 2028 een nieuwe belasting op sparen en beleggen invoeren. Maar de landsadvocaat waarschuwt voor juridische problemen, met name bij de forfaitaire belasting op tweede woningen. Dit kan in strijd zijn met het Europees recht, stelt Pels Rijcken in een advies aan het kabinet.
Forfaitaire heffing kan juridisch struikelen
De nieuwe box 3-heffing moet vanaf 2028 belasting heffen op basis van werkelijk rendement. Maar voor tweede woningen die eigenaren zelf gebruiken, wil het kabinet een fictief rendement hanteren: een vast percentage van de WOZ-waarde, de zogeheten vastgoedbijtelling, dat schrijft het FD.
De landsadvocaat betwijfelt of deze methode juridisch houdbaar is. Een forfait kan volgens hem te veel afwijken van de werkelijke situatie, wat eerdere uitspraken van de Hoge Raad zou schenden. In 2021 en 2023 oordeelde de rechter al dat de vorige box 3-heffing te veel afweek van de realiteit en daardoor onrechtmatig was.
Onderhoudskosten als pijnpunt
De vastgoedbijtelling is bedoeld om het eigen gebruik van een woning te belasten en omvat standaard 2,65% van de WOZ-waarde. Dit percentage is inclusief onderhoudskosten, die eigenaren dan niet apart mogen aftrekken.
Pels Rijcken stelt dat deze forfaitaire benadering risicovol is. Het ministerie van Financiën baseert de 0,7% aftrek op een gemiddelde onderhoudskostenpost van alle woningtypen. Maar volgens de landsadvocaat kan deze aannames te veel afwijken van de praktijk, waardoor belastingbetalers ongelijk behandeld worden.
Het advies suggereert dat de enige manier om dit risico volledig te vermijden, is om belastingplichtigen hun werkelijke kosten te laten aftrekken in plaats van een standaardpercentage te gebruiken.
Ongelijke behandeling van belastingbetalers
Een ander probleem is de indeling in drie belastingcategorieën:
- Volledig verhuurd: Meer dan 90% van het jaar verhuurd? Dan mag de eigenaar werkelijke onderhoudskosten aftrekken van de huurinkomsten.
- Eigen gebruik: Niet verhuurd? Dan geldt de vastgoedbijtelling van 2,65% van de WOZ-waarde, waarin onderhoudskosten al verwerkt zijn.
- Gemengd gebruik: Gedeeltelijk verhuurd? Dan wordt óf de huurinkomsten minus onderhoudskosten, óf de vastgoedbijtelling toegepast, afhankelijk van welk bedrag hoger uitvalt.
Volgens Pels Rijcken kan deze indeling leiden tot ongelijke behandeling van belastingbetalers, omdat de fiscale aftrekmogelijkheden sterk verschillen per categorie. Dit kan mogelijk ook in strijd zijn met EU-wetgeving.
Kabinet zet plan toch door
Ondanks de waarschuwingen van de landsadvocaat en eerdere kritiek van de Raad van State, blijft staatssecretaris Tjebbe van Oostenbruggen (Fiscaliteit, NSC) vasthouden aan het voorgestelde model. Het wetsvoorstel wordt in het eerste kwartaal van 2025 naar de Tweede Kamer gestuurd.
Of de belastingplannen uiteindelijk standhouden bij de Hoge Raad, blijft onzeker. De landsadvocaat adviseert om de plannen juridisch goed af te wegen om toekomstige rechtszaken en mogelijke vernietiging van de wet te voorkomen, aldus het FD.
De Fiscale Kalender 2025
Wil jij het overzicht over alle belangrijke fiscale deadlines?
