“De afgelopen jaren zijn er veel wijzigingen geweest in wet- en regelgeving die met name internationaal opererende bedrijven hebben geraakt. Dit geldt ook voor de wijzigingen die in 2019 in werking treden. Op de wat langere termijn verwacht ik dat het mkb en familiebedrijven meer getroffen gaan worden door wijzigingen in de wetgeving”, vertelt Maarten Merkus, belastingadviseur en partner bij KPMG Meijburg & Co. We vragen Merkus naar de fiscale trends voor 2019 en wat de belangrijkste eindejaarstips zijn die hij mee zou willen geven aan de praktijk.
Welke trends heb je gesignaleerd in 2018?
“Waar wij in 2018, maar ook daarvoor al, tegenaan zijn gelopen is de ongelofelijke hoeveelheid aanpassingen in de wetgeving. Deze ontstaan door initiatieven vanuit de EU, Organisatie voor Economische Samenwerking en Ontwikkeling (OESO) en door rechtspraak. Ik werk nu 22 jaar als belastingadviseur en vroeger keek ik nog uit naar Prinsjesdag, omdat de fiscale veranderingen een boost gaven aan het laatste kwartaal, maar nu krijgen adviseurs deze wijzigingen non-stop op hun bordje.”
“Wat daarnaast zorgt voor onnodige complexiteit, is dat EU-lidstaten (concepten van) wetgeving op verschillende manieren invoeren. Dit is bijvoorbeeld het geval als het gaat om het belasten van digitale bedrijven. Internationaal is het moeilijk om hier overeenstemming over te bereiken, dus zeggen veel landen: ‘dan doen we het zelf maar’.”
“Afgelopen jaar hebben we tot slot te maken gehad met gedoe rondom de fiscale eenheid in de vennootschapsbelasting. De regeling is in zijn huidige vorm strijdig bevonden met het Europese recht. Het is vreselijk ingewikkeld en leidt tot het aanpassen van structuren, waarbij belastingbesparing nooit het motief is geweest. Ook onzekerheid rondom zzp’ers is een actueel thema, wat zeker aan buitenlanders die iets in Nederland willen ondernemen, moeilijk uit te leggen is.”
Welk effect heeft dit gehad op het vak?
“Het vak van fiscaal dienstverleners is de afgelopen jaren veranderd. Ik heb wel eens het idee dat mensen, die verder van het vak afstaan, het idee hebben dat een belastingadviseur bezig is om klanten zo weinig mogelijk belasting te laten betalen. Dat was in het verleden denk ik meer het geval dan nu. Je ziet dat wetgeving zo ingewikkeld is, dat we met name bezig zijn om onze klanten hierover te adviseren en ervoor te zorgen dat ze conform de wet handelen.”
Even koffiedik kijken… wat verwacht je op fiscaal gebied voor 2019?
“Ik verwacht deze regeerperiode geen grote ‘systeemwijzigingen’ als het gaat om belastingheffing. Veel wijzigingen zullen voortvloeien uit internationale afspraken en (Europese) rechtspraak. Wel heeft staatssecretaris Snel aangekondigd de ‘box 2 heffing’ te willen aanpassen. Inhoudelijk is er nog niet veel over bekend, anders dan de reeds aangekondigde ‘dga tax’ die (met ingang van 2022) het ‘lenen van de eigen bv’ moet beperken.”
“Wat mijns inziens echt móet worden aangepast is de zogenoemde box 3-heffing. Over het heffen op forfaitaire rendementen lopen continu procedures. De wet werd in 2001 ingevoerd en toen vond iedereen het makkelijk, want een forfaitair tarief van 4 procent was best laag. Het werd daarom ook nog wel eens de pretbox genoemd. Inmiddels zijn we 18 jaar verder en is het zeker geen pretbox meer. Het is ook vreemd dat je bij een vermogen boven de 100.000 euro aangeslagen wordt voor meer dan 4 procent, waar je dan 30 procent belasting over moet betalen, ook als het alleen maar op een spaarrekening staat.”
“Iedereen is het erover eens dat dit ongewenst is. De belangrijkste reden dat er echter nog niets mee gebeurt, is omdat de Belastingdienst er administratief nog niet aan toe is. Het is algemeen bekend dat de systemen van de Belastingdienst niet optimaal werken, maar dit moet echt anders. Het is een schande dat bijna de hele wereld werkelijke rendementen gebruikt voor de heffing, maar dat Nederland moet zeggen: we doen het niet, want we kunnen het niet. Ik verwacht dat dit de komende jaren meer op de agenda komt te staan, maar de realiteit gebiedt ook te zeggen dat 2019 te vroeg komt.”
Welke tips zou je mee willen geven?
Tip 1: weet wat de bedrijfsopvolgingsregeling inhoudt
“De belangrijkste tip die ik familiebedrijven mee wil geven is: kijk goed naar de bedrijfsopvolgingsregeling. Deze is extreem complex, je moet aan veel eisen voldoen, maar hij is ook erg belangrijk. De wet zegt bijvoorbeeld dat als je aandelen wilt schenken, dat je deze vijf jaar in bezit moet hebben en dat degene die het krijgt deze ook vijf jaar moet voortzetten. Dat klinkt simpel, maar de fiscus zegt ook dat je niet alleen de aandelen vijf jaar moet hebben, maar dat de onderneming daaronder ook hetzelfde moet blijven. Als je dus in de vijf jaar voordat je schenkt iets hebt verkocht en met de opbrengst iets hebt aangekocht, dan kan dit tot een probleem leiden. Het is een belangrijke faciliteit die niet genoeg aandacht kan blijven krijgen. De regeling wordt bovendien geëvalueerd in 2021. Het zou best kunnen dat deze daardoor wordt aangepast in 2022.”
Tip 2: zoek uit welke fiscale R&D-regelingen voor jou van toepassing zijn
“Een andere tip die ik mee wil geven is: zoek goed uit wat de regelingen voor R&D voor jou kunnen betekenen. Deze zijn niet altijd bekend bij innovatieve bedrijven en het is zonde als je geen gebruik maakt van deze subsidies. Denk bijvoorbeeld aan de innovatiebox, de wbso (die voorziet in afdrachtvermindering loonbelasting) en andere vormen van aftrekken.”
Tip 3: kijk naar je aftrekposten
“Met ingang van 2020 worden aftrekposten ‘minder aftrekbaar’. Deze kunnen met ingang van 2023 nog maar tegen 37,05 procent in aftrek worden gebracht in plaats van het geldende toptarief. Dit geldt voor aftrekposten in box 1, zoals de hypotheekrenteaftrek, betaalde alimentatie of giften. Kijk of het loont om bij de bank andere renteafspraken te maken en of alimentatieafspraken kunnen worden herzien.”
