Vanaf 1 juli 2030 wordt e-facturatie verplicht bij grensoverschrijdende B2B-handel onder ViDA (VAT in the Digital Age). Nederland aarzelt echter over een binnenlandse verplichting. Softwareleveranciers en adviseurs dringen aan op tempo, terwijl het kabinet regeldruk en kosten weegt, vooral voor kleine ondernemers. In dit stuk zetten we de kernpunten, de stand van beleid en de mogelijke gevolgen voor het mkb en de adviespraktijk op een rij. Dat doen we aan de hand van een artikel dat deze week in het FD verscheen.
ViDA: digitale btw-rapportage en e-facturatie per 2030
De btw-heffing in de EU gaat op de schop. Doel: een soepelere interne markt en minder btw-fraude. Ondernemers die handelen met bedrijven in andere EU-landen moeten daarom vanaf 1 juli 2030 facturen elektronisch uitwisselen. De bijbehorende gegevens rapporteren zij digitaal. E-facturen volgen een gestandaardiseerd format, zodat geautomatiseerde boekhoudsystemen ze direct kunnen verwerken. Daardoor krijgen belastingautoriteiten vrijwel realtime inzicht.
Binnenlandse B2B: Nederland twijfelt nog
De richtlijn laat lidstaten ruimte om e-facturatie ook voor binnenlandse B2B te verplichten. Nederland is vooralsnog terughoudend. In 2023 wees de toenmalige staatssecretaris op investeringskosten bij ondernemers en Belastingdienst en op het relatief kleine btw-gat. In zijn Kamerbrief van 25 juni klinkt de huidige demissionair staatssecretaris positiever over de kansen van e-facturatie. Tegelijk blijft het beperken van regeldruk centraal staan, met nadruk op kleine ondernemers. Of Nederland binnenlandse B2B verplicht gaat stellen, is nog open. Het kabinet betrekt daarbij expliciet de wensen van ondernemers en dienstverleners.
Markt signaleert dubbele stromen en vraagt duidelijkheid
Automatiseringsbedrijven Exact, Unit4, Visma en Wolters Kluwer pleitten dit voorjaar in een gezamenlijke brief voor een binnenlandse verplichting. Hun redenatie is helder: één systeem verhoogt efficiëntie, datakwaliteit en de juistheid van btw-aangiften. Blijft binnenlands gebruik achter, dan ontstaan twee transactiestromen in één bedrijf: Europees én nationaal. Dat maakt processen duurder en complexer. Adviseurs delen die zorg en wijzen op de kans om administraties te standaardiseren.
Standaardkeuze: nog geen knoop doorgehakt
Softwareleveranciers vragen vooral duidelijkheid over de standaard voor e-facturatie. In het FD-artikel wordt Peppol genoemd als veelgebruikt netwerk. België kiest daar per 1 januari voor. Belangrijk is dat in Nederland nog níet is beslist welke standaard het wordt. Vooruitlopen op één netwerk is daarom nu niet verstandig. Eerst beleid, dan bouwen. Ondernemers willen weten waarin ze moeten investeren; dat kan pas met tijdige en concrete keuzes vanuit Den Haag.
Buurlanden lopen voor, risico’s voor het vestigingsklimaat
Italië en Spanje werken al met e-facturatie om het btw-gat te verkleinen. België, Duitsland en Frankrijk bereiden een binnenlandse verplichting voor. Nederland wacht af. Dat kan gevolgen hebben. Ondernemers die grensoverschrijdend én binnenlands actief zijn, moeten anders twee regimes organiseren. Dat kost geld en vergroot de kans op fouten. Ook het vestigingsklimaat speelt mee: als de rest van Europa sneller digitaliseert, kan Nederland achterop raken.
Btw-fraude en nalevingsgat: de cijfers uit het FD
Deloitte-experts becijferen dat Nederland jaarlijks circa €1,95 mrd misloopt door btw-fraude. In 2023 leverde de btw €75,6 mrd op. Toch bleef de opbrengst bijna €6 mrd achter bij volledige naleving, circa 7,8%. In 2022 liep Nederland 7,9% mis, voor het eerst slechter dan het EU-gemiddelde van 7%. Voorstanders zien in e-facturatie met digitale rapportage een effectief middel om dit gat te dichten.
Wat te doen als ondernemer?
Begin met inzicht. Breng je factuurstromen en systemen in kaart. Noteer interfaces, coderingen en datakwaliteit. Bespreek met je softwareleverancier welke scenario’s voor ViDA worden voorzien. Houd rekening met toekomstige digitale rapportage, maar committeer nog niet aan één netwerk. Volg Kamerbrieven en consultaties actief. Zo blijf je wendbaar tot de Nederlandse standaard en timing duidelijk zijn.
Wil je meer weten over ViDA??
