De rechtbank Noord-Nederland oordeelde recent dat een door de werkgever georganiseerde skireis en een personeelsfeest als loon moeten worden aangemerkt. Geen marketing. En ook geen employer branding. Naar de letter van de wet zal de rechtbank het ongetwijfeld bij het rechte eind hebben. Maar de vraag is ook: is het nog steeds logisch in 2025? De arbeidsmarkt is immers krap en werkgevers moeten hemel en aarde bewegen om personeel te vinden en te binden. Daar komt bij, zeker niet elke werknemer ervaart een verplicht uitje of feestje als beloning.
Waar ging de rechtzaak over?
De rechter kwalificeerde twee voorzieningen als loon: een avondvullend jubileumfeest en een jaarlijkse skireis. De werkgever presenteerde deze uitgaven als wervings- en marketingkosten. De rechtbank ging daar niet in mee. De kern: voordelen die een werkgever in welke vorm dan ook verstrekt, vallen onder loon. Dat de werkgever ook voordeel heeft, verandert dat niet. De werkkostenregeling (WKR) biedt hier slechts beperkte speelruimte.
Ruim loonbegrip in de WKR
Het loonbegrip is bewust ruim geformuleerd. De wetgever wil uitvoerbaarheid en gelijkheid. De WKR vangt vergoedingen en verstrekkingen breed af. Vandaar de vrije ruimte en de eindheffing. Vanuit die systematiek is het logisch dat een volledig betaald feest of een skireis als loon telt. De rechter mag het maatschappelijk sentiment niet laten prevaleren. Anders komt hij op de stoel van de wetgever te zitten.
Maar is dit logisch in de huidige arbeidsmarkt?
Hier schuurt het echter toch enigszins. Werkgevers concurreren immers vandaag de dag niet alleen op salaris. Zij concurreren op cultuur, aandacht en beleving. Een teamreis of jubileumfeest kan daar bij helpen. Het zorgt immers voor vebinding, een betere teamgeest en in sommige gevallen zelfs tot een romance. Al is dat laatste minder relevant. De intentie is in negen van de tien gevallen echter niet om het personeel extra te belonen. De werkgever gaat het primair om de organisatie. Door zulke uitgaven automatisch als loon aan te merken, ontmoedigen we investeringen in personeelsbehoud. Zeker in een krappe markt voelt dat wrang. De vraag is dus niet of de uitspraak klopt. De vraag is of het stelsel nog past bij de huidige tijd?
Wat vindt de werknemer er eigenlijk van?
Wat betekent zo’n uitje eigenlijk voor de werknemer? Voor sommigen is een feest een mooie bonus. Wie weet komt Yves Berendsen wel gratis optreden. Voor anderen is het juist een last. Zo’n feest. En al helemaal met een optreden van Yves… Dat is voor veel mensen gewoon echt hard werken. Een skireis kost bovendien ook energie en vrije tijd. Veel medewerkers willen dat helemaal niet en gaan liever met familie weg. Niet meegaan kan echter sociaal lastig zijn. Dan is de verstrekking minder een voordeel en meer een verplichting. Het loonetiket veronderstelt echter een voordeel in natura. Zou de beleving van de werknemer misschien zwaarder moeten wegen bij de kwalificatie?
Employer branding versus loon: waar ligt de grens?
Employer branding gaat onder andere over reputatie en zichtbaarheid. Denk aan campagnes, werken-bij-sites en open dagen. Dat zijn typische marketinguitgaven. Een intern feest of een reis richt zich primair op eigen personeel. Daardoor schuift het in de richting van loon. Toch lopen deze werelden in de praktijk deels door elkaar. Een jubileumfeest levert ook externe content op. Een skireis verschijnt op social media. Werknemers spreken er met anderen over. Het effect op de arbeidsmarkt is dus reëel maar de wet kent die nuance niet.
Naar een evenwichtiger kader?
Een toekomstbestendig stelsel kan drie elementen combineren.
- Behoud het heldere uitgangspunt van een ruim loonbegrip. Dat geeft duidelijkheid.
- Erken dat niet elk uitje een voordeel vormt. Introduceer een toets op vrijwilligheid en alternatieven.
- Maak ruimte voor objectieve employer-brandingkosten, mits het primaire doel extern is. Zo ontstaat balans tussen eenvoud, rechtvaardigheid en economische realiteit.
Personeelsfeest als loon? Zeker niet voor iedereen
De uitspraak is juridisch juist. Naar de letter van de wet is een personeelsfeest loon. Maar de uitkomst voelt niet altijd rechtvaardig. Zeker niet als medewerkers druk ervaren om mee te doen. En zeker niet nu binding en behoud van personeel cruciaal zijn. Het debat zou daarom moeten gaan over de vraag welk gedrag we willen stimuleren. Werknemers moeten centraal staan waarbij we een duidelijke grens trekken tussen branding en beloning. Pas dan sluit het fiscale kader weer aan bij de praktijk. Misschien een puntje voor tijdens de aankomende verkiezingen?
Heb jij ook vragen over loon en de WKR?
