Economen twijfelen over de effectiviteit van de Baangerelateerde investeringskorting (BIK), één van de maatregelen die op Prinsjesdag werd aangekondigd. Die twijfel wordt gedeeld door oppositiepartijen in de Tweede Kamer. De maatregel wordt omschreven als een boekhoudersnachtmerrie en cadeau voor het bedrijfsleven, schrijft het Financieel Dagblad.
Uitwerking volgt 5 oktober
De regering reserveert twee miljard euro in 2021 en 2022 voor het stimuleren van investeringen die door de coronacrisis zijn afgelast of uitgesteld. Bedrijven die investeren krijgen een voordeel via de loonheffing. Het voorstel is mede bedacht door werkgeversorganisatie VNO-NCW. De uitwerking van de maatregel volgt op 5 oktober.
BIK is weggegooid geld
Econoom Sweder van Wijnbergen vreest dat het weggegooid geld is. De regeling zal gebruikt worden voor investeringen die al grotendeels op de rails staan en misschien voor investeringen die uitgesteld dreigen te worden of gepland waren voor een later moment. “Maar echt nieuwe investeringen krijg je hiermee niet versneld,” zegt de hoogleraar macro-economie in het FD.
Van Wijbergen vreest ook voor misbruik omdat er geen duidelijke definitie van investeringen is. “Dit wordt een boekhoudersnachtmerrie,” zegt hij, verwijzend naar slechte ervaringen met de Wet op de Investeringsrekening (WIR) uit de jaren tachtig. Het Centraal Planbureau plaatste een vergelijkbare kanttekening in zijn reactie op de Miljoenennota.
Versnelde afschrijving werkt beter
Ook directeur Bas ter Weel van onderzoeksinstituut SEO twijfelt. Een versnelde afschrijving van investeringen werkt beter als stimuleringsmaatregel en wordt ook aangeraden door de Organisatie voor Economische Samenwerking en Ontwikkeling. Van Weel, hoogleraar micro-economie, waarschuwt dat het moeilijk is om de crisismaatregel tot twee jaar te beperken, omdat ondernemers er aan zullen wennen.
Recessie door terugval investeringen
Hoogleraar economie en overheidsfinanciën Bas Jacobs toont begrip voor de maatregel, zolang die beperkt is tot twee jaar. De terugval van investeringen is een belangrijke oorzaak van de recessie. Een investeringspremie heeft meer effect dan bijvoorbeeld de verlaging van de winstbelasting, aldus Jacobs in het FD.
Cadeautje voor werkgevers
De oppositiepartijen hebben ook kritiek op de BIK. Het voorstel is geschrapt in de tegenbegroting van Groen Links, PvdA en SP. Groen Links-fractieleider Jesse Klaver omschreef de BIK als een afscheidscadeautje voor VNO-NCW-voorzitter Hans de Boer. Hij wees op slechte ervaringen met andere investeringsregelingen. PvdA en ook coalitiegenoot Christen Unie vinden dat het plan onvoldoende is uitgewerkt, aldus het FD.
Premier Mark Rutte voorspelde tijdens de algemene beschouwingen dat investeringen verder terug zullen lopen zonder regeling. Volgens de VVD-bewindsman zijn er grote verschillen met de WIR. De BIK is een tijdelijke maatregel en niet structureel en bovendien gaat het om een kleiner budget. “Daarmee is het beheersbaarder,” zei Rutte. In de nadere uitwerking van 5 oktober is er aandacht voor die verschillen.
