De Europese maatregelen tegen belastingontwijking door multinationals zijn ingewikkeld en jagen het bedrijfsleven en de fiscus op kosten. Volgens een deze week verschenen studie van EconPol Europe blijven multinationals belasting ontlopen en er komt geen eind aan schadelijke belastingconcurrentie tussen Europese landen, dat schrijft het FD.
Rente
Vijf wetenschappers uit drie Europese landen twijfelen over de doeltreffendheid en de doelmatigheid van de maatregelen die in 2016 onder Nederlands voorzitterschap van de Europese Unie zijn afgesproken. EconPol Europe — voluit het European Network for Economic and Fiscal Policy Research — is een onlangs opgericht samenwerkingsverband van negen gezaghebbende onderzoeksinstellingen uit zes Europese landen op het gebied van fiscaliteit en economie. Naast de Brusselse denktank Ceps behoren de universiteit van Oxford en het Duitse onderzoeksinstituut Ifo tot de deelnemers.
De Europese onderzoekers nemen onder andere de maatregel tegen belastingontwijking via rentebetalingen onder de loep. Multinationals maken schulden in landen met een hoog belastingtarief, zodat zij betaalde rente tegen een hoog tarief van de winst kunnen aftrekken. De rente vloeit naar landen met een laag tarief. Daar hoeven bedrijven weinig of geen belasting te betalen over de ontvangen rente op interne leningen. Ook als zij geld lenen van derden, zijn landen met lage heffingen aantrekkelijk. Ook dat drukt de financieringskosten.
Nationale wetgeving
De basisregel om dit soort opzetjes te bestrijden, is eenvoudig. In de Europese Unie mogen bedrijven vanaf volgend jaar niet meer dan 30% van hun brutobedrijfsresultaat (ebitda) als rente-uitgaven in mindering brengen op de winst. Door de grofheid van de hoofdregel worden echter ook binnenlandse bedrijven geraakt door de aftrekbeperking, stellen de onderzoekers, terwijl die zich niet bezondigen aan belastingontwijking.
Na de hoofdregel volgt een trits uitzonderingen die de Europese lidstaten naar believen in hun nationale wetgeving kunnen toepassen. Dit keuzemenu maakt de regelgeving complex en leidt tot hoge nalevingskosten voor belastingplichtigen en belastingdiensten, aldus de wetenschappers. Bovendien zetten nationale verschillen de deur weer op een kier voor bedrijven die daar handig gebruik van maken om minder belasting te hoeven betalen, waarschuwen zij, aldus het FD.
