De Belastingdienst betaalde aanmaningskosten jarenlang niet terug aan bijna een half miljoen bedrijven en burgers, terwijl dit wel moest. De fiscus loog hier bovendien over tegen de Nationale Ombudsman.
31 miljoen euro in eigen zak
Het gaat om 31 miljoen euro van particulieren en ondernemers die de Dienst van 2014 tot en met 2018 in eigen zak heeft gestoken. Dat schrijft de NRC op basis van interne documenten die de krant verkreeg via een WOB-verzoek.
Werkwijze betalingsherinneringen
Een burger of bedrijf krijgt eerst een kosteloze betalingsherinnering als de belastingverplichtingen niet worden voldaan. Daarop volgt een aanmaning, waarvoor 7 tot 17 euro in rekening gebracht wordt. Is daarna nog niet betaald? Dan volgt een dwangbevel van tussen de 43 en 12.677 euro, afhankelijk van het verschuldigde bedrag.
Als de belastingaanslag wordt verlaagd of geschrapt, bijvoorbeeld vanwege een succesvol bezwaar, dan zouden de kosten voor de aanmaning en dwangbevel moeten worden verlaagd of terugbetaald. Dit gebeurde de afgelopen jaren in 466.000 gevallen niet.
Al lang bekend
Sinds 2016 was bij de Belastingdienst intern al bekend dat het systeem niet functioneerde. Werknemers meldden dat het terugbetalen pas gebeurde als burgers en bedrijven er zelf achteraan gingen. Vervolgens heeft de fiscus de Nationale Ombudsman onjuist voorgelicht over de kwestie. De Ombudsman ontving in 2018 signalen dat de fiscus ten onrechte dwangbevelkosten niet zou terugbetalen, maar de Belastingdienst ontkende dit.
In conceptversie wel eerlijk antwoord
Uit de documenten, in handen van de NRC, blijkt dat de Belastingdienst in 2018 in conceptversies aanvankelijk wél eerlijk antwoord gaf op de vraag van de Ombudsman: ‘Worden dwangbevelkosten in alle gevallen verlaagd als de belastingaanslag is verminderd?’. Diverse medewerkers hebben daarna gesleuteld aan het antwoord. Daardoor verdween de passage dat sprake is van ‘afhankelijkheid van prioriteit en capaciteit’ en ‘een handmatig proces’.
Werkend systeem nog niet in zicht
Nadat medewerkers in 2016 constateerden dat het terugbetalen van dwangbevelkosten niet goed ging, werd er getracht een automatisch systeem te ontwerpen. Dat mislukte. Begin vorig jaar stelde de fiscus zelf vast dat het systeem niet goed werkt en niet altijd aanslaat als er terugbetaald moet worden. Een goed werkend systeem is echter nog niet in zicht.
