Drie ondernemers van sushiketen Sumo krijgen geen extra straf ondanks bewijs voor belastingfraude. De rechtbank in Rotterdam gaf een rechterlijk pardon nadat het Openbaar Ministerie (OM) zijn medewerking aan een televisieprogramma verzweeg en daarmee de integriteit van het proces in gevaar bracht.
Inval FIOD gefilmd
Het OM werkte mee aan een documentaire over de strafzaak. Journalisten konden meekijken tijdens het onderzoek en waren op de hoogte van de namen en andere gegevens van de verdachten. Het Financieel Dagblad schrijft dat de documentairemakers in december 2014 filmden hoe de Fiscale Inlichtingen en Opsporingsdienst (FIOD) binnenvielen bij vijf vestigingen van de sushiketen.
Integriteit in gevaar
Volgens de rechtbank is hiermee inbreuk gemaakt op de persoonlijke levenssfeer van de verdachten. Het OM verzweeg bovendien met opzet dat de documentaire werd gemaakt. “Het openbaar ministerie heeft bewust geprobeerd dit verborgen te houden om te verhinderen dat de verdediging hierover verweren zou voeren,” aldus de rechtbank. Het OM heeft daarmee de integriteit van het proces in gevaar gebracht, concludeerde de rechter.
“Het streven van het OM om de verdediging te weerhouden van verweer te voeren, kan niet zonder gevolg blijven en leidt er toe (…) dat geen straf of maatregel wordt opgelegd,” aldus de rechtbank in een toelichting. Bij die beslissing werd ook rekening gehouden met de duur van het strafproces en het feit dat de ondernemers de verschuldigde belasting al deels betaalden, inclusief een boete.
Contante betalingen verwijderd
De belastingfraude had betrekking op de omzet. Contante betalingen werden uit de kassa en het kassasysteem verwijderd. Het administratiekantoor van de keten kreeg een valse administratie en deed op basis daarvan een onjuiste, onvolledige aangifte. De afgeroomde omzet werd onder meer gebruikt voor de uitbetaling van lonen, zonder de afdracht van loonbelastingen en premies.
Niet opnieuw vervolgen
De ondernemers betaalden al eerder via hun bedrijven de verschuldigde belasting voor een deel van de aangiftes, inclusief een bestuurlijke boete. De rechtbank verklaarde het OM niet-ontvankelijk voor de vervolging van de belastingfraude in die jaren. “Omdat er een bestuurlijke boete is opgelegd en betaald kan de officier de bedrijven – voor de feiten waar die boete op van toepassing is – niet opnieuw vervolgen,” oordeelde de rechter.
Het OM was wel ontvankelijk voor de vervolging van de bedrijven en de ondernemers voor de andere feiten: de resterende valse aangiftes en de deelname aan een criminele organisatie voor belastingfraude en witwassen. Voor deze feiten werden de bedrijven schuldig bevonden, maar zonder extra boete. De drie ondernemers werden schuldig bevonden, maar als gevolg van de verzwegen mediadeal zonder straf.
