De Staat der Nederlanden maakte in 2015 met de spaartaks inbreuk op het eigendomsrecht, maar heeft inmiddels wel actie ondernomen voor aangepaste wetgeving. Tot dat oordeel kwam het gerechtshof in Den Haag op 18 december. Volgens betrokkenen vergroot die uitspraak de kans op compensatie.
Buitensporig zware last voor beleggers
De zaak werd aangespannen door een belastingbetaler, die bezwaar maakte tegen de aanslagen van 2014 en 2015. De forfaitaire rendementsheffing zou voor beide jaren in strijd zijn met het Eerste Protocol van het Europees Verdrag voor de Rechten van de Mens (EVRM), dat toeziet op de bescherming van eigendom.
De belastingbetaler verwees hierbij naar een arrest van de Hoge Raad uit 2016 dat het forfaitaire stelsel in strijd is met het EVRM als het voor particulieren niet meer mogelijk is om een rendement te halen van vier procent in een reeks van meerdere jaren. In dat geval zou de spaartaks een buitensporig zware last zijn voor beleggers.
Rechter niet overtuigd
In maart 2018 werd de belastingplichtige in het ongelijk gesteld door de rechtbank van Den Haag. De rechter was er niet van overtuigd dat het onmogelijk is om over meer jaren een rendement van vier procent te behalen, zeker als ook rekening werd gehouden met risicovolle beleggingen in aandelen of onroerend goed. De belastingbetaler ging tegen dat vonnis in beroep.
Het gerechtshof hield in hoger beroep wel rekening met het risico van beleggingen. Het gerechtshof verwees naar een recenter arrest van de Hoge Raad dat het voor belastingplichtigen mogelijk moet zijn om over een aantal jaren zonder veel risico een rendement van vier procent te behalen ofwel 1,2 procent in een jaar. Dat werd onvoldoende aangetoond voor 2014, maar wel voor 2015, oordeelde het hof.
Compensatiedruk neemt toe
Het gerechtshof oordeelde niet over een eventuele compensatie voor betrokken spaarders. Het hof constateerde dat de regering inmiddels actie heeft ondernomen. Er is een wetswijziging aangekondigd voor box 3 met percentages die beter aansluiten bij de actuele situatie. De regering heeft ook advies gevraagd over de mate van herstel voor gedupeerden.
Volgens betrokkenen neemt die kans op compensatie echter toe, schrijft het FD. Fiscalist Cor Overduin van accountants- en adviesbureau Grand Thornton spreekt van een flinke deuk voor het stelsel van vermogensrendementsheffing. Volgens Overduin is er in 2015 mogelijk 600 miljoen euro te veel aan belasting geheven. In 2016 is er volgens hem 2 miljard euro te veel geheven.
Parlementair advocaat Nicolien van den Biggelaar van De Brauw Blackstone oordeelde een paar maanden geleden dat een tegemoetkoming voor belastingplichtigen gepast is. De Bond voor Belastingbetalers noemt de uitspraak een nieuwe stap in de goede richting. Voorzitter Jurgen de Vries verwacht vergelijkbare conclusies over de spaartaks in 2016.
