Minister Wopke Hoekstra blijft alert op signalen voor strafbaar handelen door de Belastingdienst bij het stopzetten en terugvorderen van toeslagen. De afgelopen drie weken ontving hij geen indicatie voor strafbare feiten, maar hij gaat graag in gesprek met advocaten die concrete aanwijzingen hebben. De minister van Financiën zei dat tijdens het eerste vragenuurtje van de Tweede Kamer na het Kerstreces.
Uitspraak Hoekstra was onhandig
Leden van de Tweede Kamer vonden dat Hoekstra zelf het initiatief moet nemen voor een onderzoek naar strafbaar handelen. Ze reageerden op zijn uitspraak in het televisieprogramma Buitenhof. Hoekstra zei dat hij geen aanwijzingen heeft voor strafbare feiten. DENK-Tweede Kamerlid Farid Azarkan noemde die uitspraak onhandig, omdat het onderzoek nog niet is afgerond. De minister had rekening moeten houden met de gevoelens van getroffen ouders, vond hij.
SP-Tweede Kamerlid Renske Leijten omschreef de toeslagenaffaire als een opeenstapeling van machtsmisbruik, ambtsmisdrijven en plichtsverzuim. Onderzoek moet volgens haar uitwijzen wie verantwoordelijk waren voor het onterecht stopzetten en terugvorderen van toeslagen, wie daarvan op de hoogte waren en wie ten onrechte niet hebben ingegrepen. Zo’n grondig onderzoek is nodig om het vertrouwen in de Belastingdienst te herstellen, zei Leijten.
Geen concreet vermoeden
Hoekstra bevestigde dat er sprake is geweest van onrechtmatigheden, bijvoorbeeld bij het volgen van termijnen. In het strafrecht gelden echter andere regels dan in bestuursrecht of het civiel recht. Zo moet er sprake zijn van een duidelijke omschrijving van een delict. De afgelopen drie weken kreeg hij geen dossiers met een concreet vermoeden van een ambtsmisdrijf. Als dat wel zo was, zou hij als ambtenaar zelfs verplicht zijn om actie te ondernemen, zei hij.
Tegelijkertijd beseft de minister dat leden van de Tweede Kamer, advocaten, journalisten en klokkenluiders zeggen dat ze wel signalen hebben voor strafbaar handelen. Die informatie moet gedeeld worden met de geëigende kanalen, zoals de politie en het Openbaar Ministerie, zei hij. Zelf wil Hoekstra ook graag spreken met advocaten die informatie hebben over strafbaar handelen.
Extern onderzoek door expert
Hoekstra zei dat er bovendien een externe expert wordt aangetrokken voor onderzoek naar de toeslagenaffaire. Als deze onderzoeker op strafbare feiten stuit, dan wordt het Openbaar Ministerie ook ingeschakeld. De minister kon nog geen precieze omschrijving geven van de taak van de externe expert, omdat hij daar nog eerst advies over wil vragen. Wel waarschuwde hij dat het een behoorlijke klus zal zijn, die niet binnen een paar weken is afgerond.
