De denktank voor de financiële sector Sustainable Finance Lab (SFL) zegt dat er geen tijd te verspillen is met het versterken van de stabiliteit van de Nederlandse financiële sector. Het kabinet moet snel aan de slag met de aanbevelingen van de Wetenschappelijke Raad voor het Regeringsbeleid (WRR). Nederland moet het voortouw nemen.
Hervormingsgezind
‘Dit kabinet heeft een totaal gebrek aan belangstelling in het vergroten van de financiële stabiliteit, en het voelt dus ook geen enkele urgentie om er iets aan te doen’, zegt Dirk Bezemer, hoogleraar economie in Groningen. Bezemer is een van ondertekenaars van een SFL-brief met aanbevelingen. Hij betreurt dat de regering tot nu toe zo weinig ziet met het rapport van de WRR van vorig jaar. SFL-directeur Rens van Tilburg zegt ook dat haast geboden is. ‘Het WRR-rapport was alarmistisch van toon. Er is écht iets mis met de fundamenten van ons financieel stelsel.’
De academici van de SFL zijn hervormingsgezind en zien in een digitale centralebank munt als veilig alternatief voor deposito’s bij banken. Mede door de ophef rondom de digitale munt van Facebook (Libra) is de discussie in een versnelling beland, dat schrijft het FD.
Het voortouw nemen
De Europese Centrale Bank is volgens Van Tilburg een vorm van digitaal geld grondiger gaan onderzoeken. Het voorstel van de denktank is dank ook dat Nederland het voortouw neemt met een veldexperiment. Daarbij zouden 10.000 willekeurige huishoudens rechtstreeks toegang krijgen tot een bankrekening bij De Nederlandsche Bank (DNB). ‘Vervolgens kunnen we bestuderen hoeveel geld ze daar aanhouden, en wat het betekent voor de deposito’s bij commerciële banken.’, aldus Van Tilburg.
Een ander voorstel van de wetenschappelijke raad is het instellen van een cliëntenraad bij banken. Die zich dan bijvoorbeeld kunnen uitspreken over het kredietbeleid. Dergelijke maatschappelijke adviesraden bestaan bijvoorbeeld al in de zorg. Minister Hoekstra heeft in reactie op het WRR-rapport het initiatief voor de cliëntenraad bij de banken neergelegd. Maar dat is volgens de denktank te vrijblijvend, het zou wettelijk moeten worden vastgelegd.
Commerciële banken
De SFL-leden stellen verder dat banken grotere buffers zouden moeten aanhouden. Nederland heeft in internationaal opzicht een uitzonderlijk vriendelijke klimaat voor crediteuren. Bij hypotheken lopen banken amper risico op producten waar ze mooi aan verdienen. En dat geeft verkeerde prikkels zegt Bezemer.
Het is nog maar afwachten of de SFL-voorstellen een beter onthaal krijgen dan die van de WRR. In bijvoorbeeld de aanbeveling van een experiment met de betaalrekening lijkt Hoekstra niet geïnteresseerd. Het kabinet gelooft dat commerciële banken voldoende voorzien in de stabiliteit en continuïteit van het betalingsverkeer, aldus het FD.
