De Kamer zou graag de rust zien wederkeren bij de Belastingdienst. Zo bleek woensdag uit het overleg met staatssecretaris Hans Vijlbrief. Maar dat zit er voorlopig nog niet in. Het is nog erg onrustig binnen de organisatie. Natuurlijk vanwege de toeslagenaffaire en de aangifte tegen de dienst door de eigen politieke leiding. Maar ook door reorganisatie. Daarbij staat het complexe beleid ook ter discussie, zeker met de Tweede Kamerverkiezingen in zicht.
Wantrouwen
Bijna alle partijen willen van de huidige vorm van het toeslagenstelsel af. Maar hoe het er uit moet gaan zien in samenhang met de rest van het belastingbeleid is nog onduidelijk. Er is volgens Vijlbrief alleen ‘een legodoos met allemaal steentjes’, maar geen plan, schrijft het FD.
Dat er voortdurend nieuwe ellende naar buiten komt maakt alles nog lastiger. Bij Renske Leijten (SP) en Pieter Omtzigt (CDA) zijn weer nieuwe schrijnende gevallen opgedoken. Volgens GroenLinks-Kamerlid Bart Snels zit er heel veel frustratie en ongelooflijk veel wantrouwen binnen de dienst. D66-Kamerlid Steven van Weyenberg maakt zich dan ook zorgen over de aantrekkingskracht van de fiscus als werkgever.
Opsplitsing
De dienst heeft zo’n 1600 fte’s onbezet momenteel. Het is dus meer dan ooit nodig dat mensen er willen werken. De vernieuwing van de Belastingdienst gaat echter traag. De Investeringsagenda van toenmalig staatssecretaris Eric Wiebes werd overschaduwd door een ontspoorde vertrekregeling voor overtollig personeel.
Dat plan verdween uit zicht met Menno Snel en de toeslagenaffaire. Hoe het er intern nu voor staat is voor de Kamer onduidelijk. ‘Alles gaat dwars door elkaar heen’, vindt Snels. De Kamer nam unaniem een motie voor een haalbaarheidstoets van opsplitsing aan. Er moet gekeken worden naar de consequenties, uitvoeringsrisico’s en meerwaarde.
De goede kant op
Volgens Vijlbrief gaat het nu echt wel de goede kant op. Het gaat echter ook zó traag dat hij ‘noodgrepen’ moet doorvoeren door nieuwe taken elders onder te brengen. Zo is de emissieautoriteit nu bezig met de CO₂-heffing voor de industrie. En de staatssecretaris heeft zijn twijfels over of de dienst de aanpassingen in de vermogensrendementsheffing in box 3 wel aankan op dit moment.
‘Stug volhouden’ zei Vijlbrief. Er gaan dan ook dingen goed. De inning van schenk- en erfbelasting is bijvoorbeeld op orde. ‘De dienst moet zich richten naar waar men voor werkt, binnen de wetten die er bestaan’, aldus de staatssecretaris. Hij maakt voor de verandering geen gebruik van allerlei externe adviseurs. Om de rust te doen wederkeren is het juist belangrijk om niet iedere keer van plan te veranderen en een cohort aan adviseurs naar binnen te sturen, aldus het FD.
