Financiële instellingen dreigen in de problemen te raken vanwege achterstanden bij de Kamer van Koophandel (KvK). Vanaf september mogen betaalinstellingen enkel klanten aannemen die staan geregistreerd in het UBO-register. De KvK loopt enorm achter bij het vullen van het register. De instellingen vrezen daarom voor omzetverlies.
Omzetverlies
Het UBO-register werd in het leven geroepen om witwassen en terrorismefinanciering tegen te gaan. Alle uiteindelijke eigenaren oftewel ultimate beneficial owner van bedrijven moeten in het register worden opgenomen. Dat is verplicht voor iedereen die voor minimaal 25% een economisch belang bezit van een onderneming. Het register trede al in werking op 27 september 2020 maar heeft een lange overgangsperiode tot 1 september van dit jaar. Een verlenging van die periode komt er niet, zo liet het ministerie van Financiën weten.
Dus ziet men de bui al hangen. Zo ook Célie Verstelle, chief legal compliance officer bij betaaldienstverlener Mollie. ‘We kunnen straks geen klanten meer aannemen door iets dat buiten onze macht is’. Maar ook de Verenigde Betaalinstellingen Nederland (VBIN) maakt zich zorgen over de achterstanden bij de KvK. Bovendien is niet iedereen te spreken over de kwaliteit van het UBO-register, dat schrijft het FD.
Staat niet in de wet
Het ministerie laat na vragen van het FD weten dat financiële instellingen moeten beschikken over een uittreksel uit het register bij het aangaan van een nieuwe zakelijke relatie. Met andere woorden wie in september niet in het register staat mag niet als klant worden aangenomen. Als een financiële instelling die klant wel aanneemt, dan begaan ze een overtreding. Er wordt alleen een uitzondering gemaakt voor bedrijven die kunnen bewijzen dat hun aanmelding nog niet door de KvK verwerkt is.
Volgens VBIN-voorzitter Maurice Jongmans legt het ministerie de wet verkeerd uit. ‘Het verbod staat nergens in de wet. Prima als het ministerie dit zegt, maar dan moet je de wet aanpassen’. Bovendien is de aanpak verkeerd om. De financiële industrie zou niet de hoeder moeten zijn van het register. ‘Als bedrijven niet voldoen aan een wettelijke norm, dan is het niet onze taak om daar actie op te ondernemen.’, aldus Jongmans.
Nuance
De betaalindustrie heeft daarnaast volgens de wet een terug meldplicht wanneer zij omissies zien. Een nieuwe taak voor de instellingen dus. Aan nieuwe taken geen tekort sinds de invoering van de Wet ter voorkoming van witwassen en financieren van terrorisme (Wwft). Er lijkt aan de andere kant geen enkele inspanningsverplichting bij de KvK te liggen stelt Jongmans.
Adyen is echter genuanceerder. De betaaldienstverlener vraagt zich af of de achterstanden tot omzetverlies zullen leiden. Het register wordt alleen gebruikt als controlemiddel. De sector is namelijk al jaren verplicht om goed boekenonderzoek te doen bij een potentiële nieuwe klant. Dat staat immers uitgebreid beschreven in de Wwft. ‘Onjuiste of gebrekkige informatie in het UBO-register betekent niet noodzakelijkerwijs dat je geen relatie kunt aangaan.’, stelt Adyen.
Risicogericht toezicht
De KvK heeft laten weten dat de achterstand vooral is ontstaan door late registratie van ondernemers. Veel bedrijven hebben zich voor de deadline opgegeven. Dat zorgt voor de langere verwerkingstijden van dit moment, aldus de Kvk. Er zijn nu bijna 900.000 entiteiten ingeschreven, inclusief bedrijven die na 27 september 2020 zijn opgericht. Naar schatting is dat ongeveer 64% van het totaal. Wanneer de achterstanden zijn weggewerkt wil de KvK niet zeggen.
Ondernemers die zich niet opgeven krijgen bezoek van het Bureau Economische Handhaving van de Belastingdienst. De gevolgen lopen uiteen van een bestuurlijke boete, en last onder dwangsom tot, in zeer uitzonderlijke gevallen, gevangenisstraf. Hoewel het ministerie heeft laten weten aan de Tweede Kamer dat er weinig handhavingsmogelijkheden zijn vanwege personeelstekort. Er zal daarom op basis van risico toezicht worden gehouden, aldus het FD.
