Nederland worstelt met een nieuwe belasting op werkelijk rendement in box 3. De Raad van State (RvS) noemt de voorgestelde regeling te ingewikkeld. Maar is de situatie in andere landen eenvoudiger? Een internationale vergelijking laat zien dat belastingheffing op vermogen wereldwijd complex en politiek gevoelig is.
Nederland niet uniek
Het debat over vermogensbelasting speelt in veel landen. Net als in Nederland zoeken overheden naar manieren om belasting te verschuiven van arbeid naar vermogen. Ook groeit de aandacht voor vermogensongelijkheid, een thema dat in veel landen als urgent wordt ervaren.
België: belastinghervorming als struikelblok
België worstelt met vergelijkbare vraagstukken. Het land heft momenteel 30% belasting op dividenduitkeringen en 15% op rente-inkomsten. Daarnaast bestaat er een meerwaardebelasting op vastgoed. Voor aandelen geldt een speciale heffing van 0,15% op vermogens vanaf €1 miljoen.
De Belgische politiek debatteert over het uitbreiden van de meerwaardebelasting naar financieel vermogen, zoals aandelen. Tegelijkertijd overwegen veel Belgen hun vermogen via vennootschappen te structureren, een situatie die vergelijkbaar is met het verplaatsen van vermogen van box 3 naar box 2 in Nederland.
Duitsland: vlaktaks en uitzonderingen
Duitsland hanteert een vlaktaks van 25% op rente, dividend en sommige vermogenswinsten. De vrijstelling bedraagt €1000 per persoon. Ondanks oproepen om vermogensprogressie in te voeren, is dit niet gerealiseerd.
Bijzonder is dat winst op onroerend goed onbelast blijft als het minstens tien jaar in eigendom is. Dit biedt belastingplichtigen ruimte voor strategische vermogensplanning.
Denemarken: platte vermogensbelasting
Denemarken gebruikt zowel een nationale als gemeentelijke belasting op onroerend goed, maar met een uitzondering voor de eigen woning. Daarnaast bestaat een aparte progressieve belasting op aandelen, met tarieven van 27% en 42%, afhankelijk van het inkomen uit dividend of koerswinsten.
VS: specialist vaak nodig
In de Verenigde Staten wordt winst op kapitaal dat langer dan een jaar wordt aangehouden, lager belast dan kortetermijnwinsten. Dit geldt ook voor dividenden van binnenlandse en gekwalificeerde buitenlandse bedrijven. De regels zijn complex, waardoor veel Amerikanen hun belastingaangifte overlaten aan specialisten.
Overal ingewikkeld
Een onderzoek van het Nederlandse ministerie van Financiën uit 2019 schetste hoe vermogen wordt belast in landen zoals Denemarken, Duitsland, Italië, en de VS. De conclusie: vermogensbelasting is overal complex. Zelfs in landen waar het systeem eenvoudiger lijkt, zoals in de VS, schakelen belastingplichtigen vaak hulp in.
Oplossing in zicht?
De uitdaging blijft wereldwijd dezelfde: een vermogensbelasting ontwerpen die eerlijk, uitvoerbaar en politiek haalbaar is. Voor Nederland betekent dit dat zelfs met internationale inspiratie het vinden van een eenvoudige en rechtvaardige oplossing een grote opgave blijft, aldus het FD.
