De Europese btw fraude lijkt niet aan te pakken met nieuwe regels voor de omzetbelasting. Misschien werkt afschrikken wel. Onlangs veroordeelde de rechtbank Overijssel nog twee autohandelaren tot vijf en vier jaar cel. Hogere straffen dan waren geëist door de officier van justitie. Eerder dit jaar kregen fraudeurs van dezelfde rechtbank ook al forse gevangenisstraffen opgelegd.
Carrouselfraude
De strafrechters in Zwolle doen daarmee het werk dat Europese beleidsmakers laten liggen. In 1993 werd de deur open gezet voor btw-fraude toen de fiscale grenzen binnen de Unie werden opgeheven. Het is sindsdien dan ook niet meer gelukt om de deur weer dicht te krijgen. Er hoeft geen btw betaald te worden als bedrijven in het EU-land producten of diensten leveren aan bedrijven in een ander EU-land.
In het recente geval met de autohandelaren werd bij de doorverkoop ook nog eens geen omzetbelasting in rekening gebracht. De Duits fiscus liep zo flink wat inkomsten mis. De veelvoorkomende fraude wordt ook wel carrouselfraude genoemd, dat schrijft het FD.
€50 miljard
Malafide tussenhandelaren brengen meestal wel btw in rekening bij de afnemers maar dragen die vervolgens niet af aan de Belastingdienst. Wanneer de fiscus aanklopt zijn de zogeheten ploffers verdwenen en kan er dus worden gefloten naar het geld. Uit een schatting van een paar jaar terug blijkt dat Europese schatkisten jaarlijks gezamenlijk zo’n €50 miljard mislopen door intracommunautaire btw-fraude.
Toenmalig Eurocommissaris voor belastingen Pierre Moscovici beloofde al in 2017 het de fraudeurs in ieder geval een stuk moeilijker te maken. Hij kondigde namens de Europese Commissie een wijziging van de Europese btw-regels aan om een einde te maken aan de frauduleuze praktijken.
Voorstel Europese Commissie
Maar sinds die aankondiging is er weinig van vernomen. ‘Het initiatief ligt nog steeds dood voor de pot’, zegt Jeroen Bijl, de btw-specialist bij EY en belastingdocent aan de Universiteit Leiden. Oftewel het voorstel is nog niet van tafel maar de kans dat er is van terecht komt is erg klein. Het ontbreekt aan enthousiasme bij de EU-landen, aldus Bijl.
Lidstaten hebben de ruimte gekregen om met alternatieven te komen, zegt de fiscalist. ‘Voordat de resultaten daarvan bekend zijn en we gaan iets doen, zijn we weer een hele tijd verder.’ Nederland hoort ook bij de landen die niet enthousiast zijn.
Meer fraude
Het kabinet is bang dat het voorstel zelfs tot meer fraude zal leiden. De Commissie wil bij grensoverschrijdende transacties binnen de Unie de verkopende partij de btw van het ontvangende land laten inhouden en afdragen aan de belastingdienst in eigen land. Die het vervolgens weer doorsluist naar het land van de koper.
De extra btw-stroom die daarmee ontstaat binnen de Unie geeft fraudeur juist extra mogelijkheden. En dat is nog los van de extra administratieve rompslomp die zou ontstaan voor het bedrijfsleven.
Domste fraude
Advocaat en belastingadviseur Redmar Wolf van Baker & McKenzie is blij dat er niets van het voorstel terecht komt. ‘Het stelsel wijzigingen klinkt stoer voor de bühne, maar het gaat volgens mij niets helpen’, zegt de jurist. Wolf wijst erop dat het vanwege de technologische ontwikkelingen het tegenwoordig mogelijk moet zijn voor Belastingdiensten om btw alleen terug te betalen als ze die ook daadwerkelijk hebben ontvangen.
‘Btw-fraude is eigenlijk de domste fraude die er is, want de fiscus komt er altijd achter. Hoe eerder dat gebeurt, des te kleiner de schade.’ Vooralsnog lijkt de oplossing dus in opsporing en vervolging te liggen. Dat zijn nu de belangrijkste middelen in strijd tegen de btw-fraude, aldus het FD.
