Minister Hoekstra heeft afgelopen maandag de uitgangspunten beschreven die hij hanteert in de vormgeving en uitvoering van het toezicht op DNB en de AFM als zelfstandige bestuursorganen. Het bijgeleverde controleprotocol is onder andere bedoeld om de externe accountant van de beide zbo’s nadere aanwijzingen te geven bij de accountantscontrole van de jaarrekening c.q. verantwoording.
Aan actualisering toe
In het document genaamd “Toezicht op afstand – de relatie tussen de minister van Financiën en de zelfstandige bestuursorganen De Nederlandse Bank (DNB) en de Autoriteit Financiële Markten (AFM)” wordt uiteengezet waartoe het toezicht dient. En welke algemene uitgangspunten de minister van Financiën hanteert in de vormgeving en uitvoering van dat toezicht.
De uitgangspunten zijn ongewijzigd maar actualisering is vereist vanwege de ontwikkelingen van de afgelopen jaren. De vorige versie van de visie is in 2011 tot stand gebracht. De twee bijlagen, het toezichtarrangement en het controleprotocol zijn in 2012 en 2014 geactualiseerd.
Europese en nationale ontwikkelingen
Belangrijk zijn de ontwikkelingen op Europees niveau, waaronder de oprichting van de Bankenunie. En met de komst van het gemeenschappelijke toezichtmechanisme SSM is de European Central Bank (ECB) exclusief bevoegd om prudentieel toezicht uit te oefenen op alle banken in de Bankenunie.
Grote banken vallen direct onder het toezicht van de ECB. De toezichtstaak ten aanzien van minder significante banken wordt decentraal uitgeoefend door de nationale toezichthouders. De afstand tussen de minister van Financiën en de uitoefening van het toezicht is groter geworden, wat ook past bij de opzet van de Bankenunie. Maar de minister blijft wel verantwoordelijk voor het functioneren van het Nederlandse financiële stelsel en voor het functioneren van het toezichtsysteem als geheel.
Behalve de Europese ontwikkelingen hebben zich ook wijzigingen voorgedaan in de nationale wetgeving. Zo is de financiële bekostigingswetgeving recent integraal vervangen. DNB is daarnaast in 2015 aangewezen als de nationale resolutieautoriteit.
Belangenverstrengeling
Ook de jaarrekening of verantwoording van zelfstandige bestuursorganen (zbo’s) moet worden gecontroleerd. Daarvoor is in artikel 7 van de Wet bekostiging financieel toezicht 2019 een bijzondere regeling neergelegd voor de benoeming van de externe accountant van de AFM.
Omdat de AFM toezicht houdt op accountantsorganisaties, dient voorkomen te worden dat sprake is van belangenverstrengeling. De AFM dient daarom een registeraccountant of Accountant-Administratieconsulent aan te wijzen die niet werkzaam is bij of verbonden is aan een accountantsorganisatie, zodat voorkomen wordt dat de jaarrekening wordt gecontroleerd door een onder toezicht staande externe accountant.
Evaluatie
De documenten zijn bedoeld om te verduidelijken hoe de bevoegdheden van de minister ten aanzien van DNB en de AFM in de praktijk worden ingezet en om ervoor te zorgen dat de reguliere contactmomenten tussen het ministerie en de zbo’s zullen worden vergroot. Over vijf jaar wordt opnieuw beoordeeld in hoeverre de documenten aanpassing behoeven en wordt uw Kamer over de uitkomsten hiervan geïnformeerd.
